Het Meertens Instituut onderzoekt en documenteert taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Voor een nieuw onderzoek vanuit ons Meertens Panel zijn we benieuwd naar hoe mensen ‘thuis’ ervaren. Het onderzoek vormt de basis voor een hoofdstuk dat onderzoekers schrijven in het Meertens Nieuwjaarsboekje van 2025, met als thema ‘thuis als contactzone’. 

Het Meertens Instituut, onderdeel van het KNAW Humanities Cluster, zoekt een postdoc-onderzoeker (0.7 fte, 36 maanden) voor het project MAKEBELIEF: Imagineering van Religie en Religieus Erfgoed in Nederland. Solliciteer tot 2 mei 2025!

De nieuwe vragenlijst van het Meertens Jongerenpanel gaat over jongerenwoorden in Nederland en Vlaanderen. We zoeken nog docenten Nederlands die mee willen doen met hun leerlingen!

Het sprookjesbos in de Efteling lijkt niet te zijn veranderd sinds de jaren 50. Wordt het niet eens tijd dat de sprookjes mee veranderen met de tijd?

De serie The Chosen gaat over het leven van Jezus, maar welk beeld geeft de serie van Jezus? En is deze verfilming van het paasverhaal uniek? De laatste twee seizoenen zijn nu te bekijken in de bioscoop.

Geur is misschien wel ons krachtigste zintuig – direct verbonden met geheugen en emotie, en dus met ons verleden. Maar hoe onderzoek je iets dat zo vluchtig is als geur? En hoe maak je daar een serieus onderzoeksobject van?

In de podcast Dat smaakt naar Meertens nemen podcastmakers Michiel van de Weerthof en Lot Broos je samen met onze onderzoekers mee op een zoektocht naar antwoorden op veelgestelde taal- en cultuurvragen vanuit de samenleving. De derde aflevering gaat over straattaal en jongerentaal en is vanaf nu te beluisteren.

Hoe breng je geesteswetenschappelijk onderzoek – in al haar facetten – in kaart? Tom Heerschop, artist in residence van het Meertens Instituut, waagde zich aan een antwoord op deze vraag. Hij sprak met medewerkers en liet zich inspireren door de archiefwetenschap en de collecties van het instituut. Het leidde tot het participatieve kunstwerk Tussenruimte.

In hoeverre trekt taal zich iets aan van landsgrenzen? Moet taal natuurlijk zijn of kan taal ook bedacht worden? En is de interactie tussen dier en mens ook taal? Zomaar een greep uit de vragen die in het Meertens nieuwjaarsboek van dit jaar worden beantwoord. In Grenze(n)loze taal: een veelzijdige blik op taalvariatie storten 19 wetenschappers zich op uiteenlopende ‘talige’ grenzen en grenzeloosheid.

Hoe klinkt een verdwijnend dialect? Pieter van Reenen, gastonderzoeker linguïstiek en taalvariatie bij het Meertens Instituut, doet al meer dan 50 jaar taalonderzoek. Zijn werk is tot op de dag van vandaag van belang voor het behoud van oude dialecten uit Nederland en Vlaanderen.

Hoe kunnen historische Nederlandse kookboeken ons helpen om in de toekomst duurzamer te koken? Ying-Tzu Lin, nieuwe Meertens-NIAS fellow, onderzoekt hoe de recepten uit deze boeken ons inzicht kunnen geven in gezondere en milieuvriendelijkere eetpatronen.

In onze nieuwe podcast Dat smaakt naar Meertens nemen podcastmakers Michiel van de Weerthof en Lot Broos je samen met onze onderzoekers mee op een zoektocht naar antwoorden op veelgestelde taal- en cultuurvragen vanuit de samenleving. De tweede aflevering gaat over complotverhalen en is vanaf nu te beluisteren.