Verschenen Boeken 2006
|
|
|
|
 |
Louis Peter Grijp en Martine de Bruin (red.) De kist van Pierlala: Straatliederen uit het geheugen van Nederland Eeuwenlang werden straatliederen op markten en pleinen gezongen. Straatzangers brachten een scala aan liederen ten gehore, van moorden rampliederen tot vaderlandse klassiekers, van sentimentele krakers tot bijtende spotliederen. Populaire liedjes verschenen op gedrukte liedbladen die op straat werden verkocht. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw ontstonden twee omvangrijke verzamelingen van deze straatliedjes, die nu bewaard worden door de Koninklijke Bibliotheek en het Meertens Instituut. De meeste liedjes werden geschreven op bestaande melodieën, die door iedereen konden worden meegezongen. Ze zaten in het geheugen van de Nederlanders. De in 2004 bij Het Geheugen van Nederland geopende website met dergelijke straatliederen was een overweldigend succes. De populairste van deze straatliederen zijn nu samengebracht in De kist van Pierlala. Voor de ruim anderhalf miljoen Nederlanders die regelmatig in koorverband zingen (van smartlap tot Matthaus Pass/on) is er bij een groot deel van de liederen bladmuziek toegevoegd. Gebonden, 346 pagina's
|
|
|
|
|
|
 |
Har Brok Stinkend Juffertje en Duivelskruid. Volksnamen van planten. Stinkend-juffertje en duivelskruid zijn volksnamen voor het afrikaantje en de lisdodde. niet alleen deze, maar vele duizenden van dergelijk namen maken deel uit van de volkstaal en de dialecten in Nederland en Nederlandstalig België. De regionale verschillen in benamingen zijn groot, zelfs waar het om dezelfde planten gaat. In deze uitgave wordt die variëteit gedemonstreerd aan de hand van bekende planten: lisdodde, paardebloem, afrikaantje, fuchsia, oostindische kers, lelietje-van-dale, knopkruid en sleutelbloem of primula. Door middel van taalkaartjes wordt een geografisch en historisch inzicht gegeven in de volksnamen die zij dragen. De enorme rijkdom aan plantennamen is vanaf februari 2006 zichtbaar op internet. De Website PLAND omvat haast een kwart miljoen gegevens, die de hele twintigste eeuw bestrijken: van aambeienplant en naakte-meisjes tot schuddekopjes en zwijntjesgras. Alles bijeen ruim 15.000 verschillende benamingen, die zelfs in een superdikke Van Dale nog grotendeels zouden ontbreken. Paperback, 96 pagina's Te verkrijgen in de boekhandel
|
|
|
|
|
|
 |
Peter Burke Towards a Social History of Early Modern Dutch In Towards a Social History of Early Modern Dutch benadert Peter Burke de geschiedenis van de Nederlandse taal tussen 1500 en 1800 vanuit een sociaal-cultureel historisch perspectief. Burke onderzoekt de veranderde relatie tussen de streektaal en het Latijn; de inlijving (of invasie) van nieuwe woorden uit andere talen; en de bewegingen naar een standaardisering en zuivering van de taal. Hij bekijkt deze trends vanuit een vergelijkend, pan-Europees perspectief. De Meertens Ethnology Lectures worden na hun presentatie uitgewerkt en gepubliceerd in de Meertens Ethnology Cahiers. Deze serie staat onder redactie van Peter Jan Margry, senior-onderzoeker Religieuze Cultuur, verbonden aan het Meertens Instituut. geniet gebrocheerd, 36 pagina's
|
|
|
|
|
|
 |
Veranderingen van het alledaagse 1950 – 2000 v. Jolanda van den Braak Amsterdams Den Haag, SDU, 2002 Te verkrijgen in de boekhandel of bij de SDU |
|
|
|
|
|
 |
Syntax and Variation Reconciling the Biological and the Social Edited by Leonie Cornips and Karen P. Corrigan The papers in this collection share a common interest in the empirical, theoretical and meta-theoretical aspects of the 'internal-external' ('formal-functional') debate in linguistic theory. The primary aim of this volume is to initiate cooperation between internationally renowned generative and variationist linguists with a view to developing an innovative and more cohesive approach to syntactic variation. The present volume contains treatments incorporating the analysis of external factors into accounts focusing on the internal linguistic conditioning of syntactic variation and change cross-linguistically. As such, it offers novel approaches to three key areas of current linguistic debate, viz. (1) Methodological practices, (2) Theoretical applications and (3) Modularity. The volume is, therefore, an important achievement for the progress of linguistic theory more generally and it is an even more crucial milestone in the coming-of-age of 'Socio-Syntax' as a discipline in its own right. Hardbound, 312 pp.
|
|
|
|
|
|
 |
Dialect Change Ton Dekker De Nederlandse volkskunde. De verwetenschappelijking van een emotionele belangstelling Amsterdam, Aksant, 2002 Te verkrijgen in de boekhandel |
|
|
|
|
|
 |
Hans Bennis, Guus Extra, Pieter Muysken en Jacomine Nortier (red.) Een buurt in beweging: Talen en culturen in het Utrechtse Lombok en Transvaal Amsterdam, Aksant / TCULT, 2002 Te verkrijgen in de boekhandel |
|
|
|
|
|
 |
Martine de Bruin, Johan Oosterman e.a. Repertorium van het Nederlandse lied tot 1600. Repertory of Dutch songs until 1600 Gent / Amsterdam, 2001, 2 dl. + cd-rom Studies op het gebied van de cultuur in de Nederlanden, 4 Te bestellen bij: Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde Email: info@kantl.be Internet: http://www.kantl.be |
|
|
|
|
|
 |
Martine de Bruin, Johan Oosterman e.a. Repertorium van het Nederlandse lied tot 1600. Repertory of Dutch songs until 1600 Gent / Amsterdam, 2001, cd-rom Uitsluitend verkrijgbaar bij: Meertens Instituut Email: info@meertens.knaw.nl |
|
|
|
|
|
 |
Louis Grijp (hoofdred.) Een Muziekgeschiedenis der Nederlanden Amsterdam, Amsterdam University Press, 2001 |
|
|
|
|
|
 |
Louis Boumans, Hester Dibbits & Margreet Dorleijn Jongens uit de buurt : een ontmoeting met Güray, Naraen, Hasan, Youssef, Mustafa, Azzadine, Badir en Rachid. Amsterdam, Stichting beheer IISG / TCULT, 2001 |
|
|
|
|
|
 |
Theo Meder (red.) 'Er waren een Marokkaan, een Turk en een Nederlander…' : Volkskundige en taalkundige opstellen over het vertellen van moppen in de multiculturele wijk Lombok. Amsterdam, Stichting beheer IISG / TCULT, 2001 |
|
|
|
|
|
 |
Theo Meder Vertelcultuur in Waterland: de volksverhalen uit de collectie Bakker. Amsterdam, Stichting beheer IISG, 2001 |
|
|
|
|
|
 |
Hester Dibbits Vertrouwd bezit: Materiële cultuur in Doesburg en Maassluis 1650-1800 Nijmegen, SUN, [Memoria], 2001 |
 |
Crossing the Line Violence,Play,and Drama in Naval Equator Traditions Simon J. Bronners Al sinds de 16e eeuw worden zeelieden uit Europa en Noord-Amerika geconfronteerd meteen meedogenloze en ingewikkelde ontgroeningsceremonie op zee. Het ritueel, 'crossing the line' of Neptunusfeest, wordt voltrokken wanneer zeelieden voor het eerst op zee de evenaar passeren. De ceremonie gaat gepaard met verbaal en fysiek geweld, (kaal) scheren of knippen, onderdompelen en kielhalen, een seksueel getint rollenspel, spot-dopen, mythologische voorstellingen en alcoholgebruik. De omstreden ceremonie wordt de laatste decennia steeds vaker bekritiseerd in verband met de integratie van vrouwen binnen de marine en de met het gebruik verbonden hiërarchische codes van mannelijkheid. In deze studie worden de veranderende betekenissen van het gebruik geanalyseerd en wordt gekeken naar ontwikkeling, structuur, symboliek, performance en functies. Op basis van deze analyse biedt Bronner een nieuwe interpretatie over de herkomst, de verspreiding en de functies van het gebruik en wijst hij op de implicaties zowel ten aanzien van de ethische aspecten als van de genderverhoudingen in de postmoderne samenleving. Simon J. Bronner is hoogleraar Amerika studies en Folklore aan de Pennsylvania State University en directeur van het Center for Pennsylvania Culture Studies in Harrisburg. Hij is gespecialiseerd in etnologische onderzoeksthema's als materiële cultuur, visuele cultuur, gender, volkskunst en tradities en publiceerde daarover diverse boeken, zoals Manly Traditions: The Folk Roots of American Masculinities (2005). MEERTENS ETHNOLOGY LECTURES Twee tot drie keer per jaar wordt er op het Meertens Instituut voor Nederlandse Taal en Cultuur te Amsterdam een Meertens Ethnology Lecture gehouden. De gastsprekers voor deze lezingen worden gezocht onder vernieuwende onderzoekers, gearriveerd of beginnend, uit binnenen buitenland, zowel op het terrein van de etnologie als van aanverwante of samenhangende wetenschappelijke disciplines. |
 |
Identiteit en spiritualiteit van de Amsterdamse Stille Omgang Charles Caspers en Peter Jan Margry De Amsterdamse Stille Omgang is zowel een herdenking van als een eerbetoon aan het Sacrament van Mirakel uit 1345, dat Amsterdam tot de belangrijkste bedevaartplaats van de Noordelijke Nederlanden maakte. Na een lange periode van min of meer ondergronds bestaan kwam het eind negentiende eeuw tot een publieke herleving. De Stille Omgang was voor Nederlandse katholieken een belangrijke bindende kracht. Daarnaast werd de Amsterdamse omgang voorbeeld en inspiratiebron voor vele andere stille omgangen, oorlogsherdenkingen en (recent) rouw- en protesttochten. In dit boek wordt de betekenis van de Stille Omgang nader onderzocht. Caspers richt zich op de christelijk-spirituele dimensies en besteedt daarbij speciale aandacht aan de Moderne Devotie en De navolging van Christus. Peter Jan Margry beschrijft het ontstaan van het omgangsritueel en laat zien hoe dit verschijnsel zich heeft kunnen ontwikkelen en vertakken als kenmerkende uiting van Nederlandse identiteit en als vorm van civil religion, publieke godsdienst. Charles Caspers is stafmedewerker van het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen en doet onderzoek naar de geschiedenis van de spiritualiteit, liturgie, religieuze volkscultuur en aspecten van de Moderne Devotie. Peter Jan Margry is etnoloog en senior-onderzoeker religieuze cultuur van het Meertens Instituut (KNAW) te Amsterdam. |
 |
Een muziekgeschiedenis der Nederlanden Een vervolg, 2000-2005 Louis Peter Grijp ISBN 90-5356-903-0 In 2001 verscheen het indrukwekkende overzichtswerk Een muziekgeschiedenis der Nederlanden, waarin het veelzijdige muzikale leven in de Lage Landen vanaf de prehistorie tot aan de millenniumwisseling beschreven werd. Talloze specialisten uit Nederland en Vlaanderen werkten mee aan deze 'tour de force' en het boek oogstte vele lovende kritieken in de pers. Speciaal voor de Boekenweek 2006 schreven Louis Peter Grijp, Martine de Bruin, Mark Delaere, Lutgard Mutsaers, Stijn Reijnders en Emile Wennekes een aanvullende special op het bestaande boek. Aan de hand van het ijkjaar 2000 worden vier belangrijke ontwikkelingen en gebeurtenissen in de Nederlandse en Vlaamse muziek sinds 2000 belicht. Er is aandacht voor de gekte rond Idols en het ritueel van de televisietalentenjacht, en voor de begrafenis van André Hazes die de emotiecultuur rond het levenslied en de smartlap markeert. De komeetachtige opkomst van Ali B. wordt aangegrepen om de betekenis van de Nederlandstalige hiphop in kaart te brengen, terwijl de auteurs in de klassieke muziek een opmerkelijke toename signaleren in de belangstelling voor strijkkwartetten. |
 |
St. Caecilia Collegie Muziek en mirakel in Amsterdam Peter Jan Margry en Johan Joor 32 pagina's Verkrijgbaar via: caecilia@stille-omgang.nl Het Amsterdamse St. Caecilia Collegie is omstreeks 1640 opgericht als katholiek muziekgezelschap – 't musicale Collegie – met als doel om met zang of muziek de missen ter ere van het Heilig Sacrament in het algemeen en die van het Amsterdamse Sacrament van Mirakel in het bijzonder op te luisteren. In dit boekje wordt de geschiedenis van dit Collegie beschreven, inclusief de transformatie van het muziekgezelschap in een soort religieuze broederschap. Aan het einde van de 20e eeuw werd het zieltogende Collegie gerevitaliseerd. Het kreeg toen, daartoe verenigd in personele unie met het verwante Gezelschap van de Stille Omgang, een nieuwe taakstelling: het verwerven en beheren van het cultureel erfgoed rond Mirakel en Stille Omgang en het stimuleren van een breed scala van gerelateerde cultuur-historische, muzikale en artistieke activiteiten. |
|
|
|
|
 |
De kist van Pierlala: Straatliederen uit het geheugen van Nederland
Louis Peter Grijp en Martine de Bruin (red.) ISBN 90-3512-761-7 gebonden 346 pagina's 208 x 135 x 38 mm Uitgeverij Prometheus BV Vassallucci, 2006 Eeuwenlang werden straatliederen op markten en pleinen gezongen. Straatzangers brachten een scala aan liederen ten gehore, van moorden rampliederen tot vaderlandse klassiekers, van sentimentele krakers tot bijtende spotliederen. Populaire liedjes verschenen op gedrukte liedbladen die op straat werden verkocht. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw ontstonden twee omvangrijke verzamelingen van deze straatliedjes, die nu bewaard worden door de Koninklijke Bibliotheek en het Meertens Instituut. De meeste liedjes werden geschreven op bestaande melodieën, die door iedereen konden worden meegezongen. Ze zaten in het geheugen van de Nederlanders. De in 2004 bij Het Geheugen van Nederland geopende website met dergelijke straatliederen was een overweldigend succes. De populairste van deze straatliederen zijn nu samengebracht in De kist van Pierlala. Voor de ruim anderhalf miljoen Nederlanders die regelmatig in koorverband zingen (van smartlap tot Matthäus Passion) is er bij een groot deel van de liederen bladmuziek toegevoegd. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
Towards a Social History of Early Modern Dutch Meertens Ethnology Cahier I Peter Burke
ISBN 90 5356 861 1 In Towards a Social History of Early Modern Dutch benadert Peter Burke de geschiedenis van de Nederlandse taal tussen 1500 en 1800 vanuit een sociaal-cultureel historisch perspectief. Peter Burke (1937) is als emeritus hoogleraar Culturele Geschiedenis verbonden aan de University of Cambridge. Burke onderzoekt de veranderde relatie tussen de streektaal en het Latijn; de inlijving (of invasie) van nieuwe woorden uit andere talen; en de bewegingen naar een standaardisering en zuivering van de taal. Hij bekijkt deze trends vanuit een vergelijkend, pan-Europees perspectief. De Meertens Ethnology Lectures worden na hun presentatie uitgewerkt en gepubliceerd in de Meertens Ethnology Cahiers. Deze serie staat onder redactie van Peter Jan Margry, senior-onderzoeker Religieuze Cultuur, verbonden aan het Meertens Instituut. |
|
|
|
|
|