Activiteiten Variatielinguïstiek

Het onderzoek van Variatielinguïstiek stond in 2009 volop in de belangstelling van vakgenoten, media en publiek. Onder leiding van Marc van Oostendorp bereikte het team De Taaldetector, bestaande uit onderzoekers van het Meertens Instituut en studenten van de Vrije Universiteit en de universiteiten van Leiden en Utrecht, in oktober de finale van de Academische Jaarprijs met het plan een taaldetector te bouwen op basis van de gegevens in de syntactische en morfologische atlassen van het instituut (SAND en MAND). Het tweede deel van deze beide atlassen, verschenen in 2008, werd in februari gepresenteerd tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde te Gent, waar veel pers aanwezig was. Op dezelfde bijeenkomst werd de artikelenbundel Microvariation in Syntactic Doubling van Sjef Barbiers, Olaf Koeneman en Marika Lekakou gepresenteerd, en het populair-wetenschappelijk boek Dialect en Taalvariatie van Hans Bennis.

Veel aandacht was er voor Sharon Unsworth die in augustus de Keetje Hodshon-prijs kreeg van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen voor haar werk op het terrein van tweetaligheid en taalverwerving. Op het gebied van taalkunde, ICT en digitalisering is verder het verwerven van een CLARIN-subsidie voor het project MIMORE het vermelden waard, een samenwerkingsproject met de Universiteit Utrecht waarin drie dialectdatabases geïntegreerd en gemeenschappelijk doorzoekbaar gemaakt zullen worden.

Onderzoekers van Variatielinguïstiek organiseerden in 2009 een tiental internationale wetenschappelijke congressen en workshops, waaronder de Workshop on Spatio-Dynamics of Language Change, Morphological Exponence, Names in the Economy en het symposium Honderd jaar Weijnen.

In september trad Daniel Hall in dienst als postdoc fonologie in het project Kindersprache, Aphasie und allgemeine Lautgesetze revisited, een samenwerkingsproject met de Universiteit Leiden. Prof. dr. Marcel den Dikken (CUNY) was in de laatste drie maanden van 2009 KNAW-visiting professor. Hij hield enkele lezingen en naar aanleiding van zijn aanwezigheid werd een workshop georganiseerd.

 

Publicaties

Wetenschappelijke artikelen

•      Barbiers, S. (2009). Locus and limits of syntactic microvariation. Lingua, 119(11), 1607-1623.
•      Barbiers, S., Koeneman, O.N.C.J. & Lekakou, M. (2009). Syntactic doubling and the structure of wh-chains. Journal of Linguistics, 45, 1-46.
•      Battisti, E. & Hermans, B.J.H. (2009). Fixed and variable properties of the palatalization of dental stops in Brazilian Portuguese. In S. Vigario, S. Frota & M. Joao Freitas (Eds.), Phonetics and phonology: Interactons and interrelations (pp. 235-246). Amsterdam Philadelphia: John Benjamins.
•      Bennis, H.J. (2009). Scheidbaar samengesteld werkwoord of toch niet? In R. Boogaart, J. Lalleman, M. Mooijaart & M. van der Wal (Eds.), Woorden Wisselen (SNL reeks, 20) (pp. 15-26). Leiden: SNL.
•      Cornips, L. (2009). Empirical syntax: idolectal variability in two- and three-verb clusters in regional standard Dutch and Dutch dialects. In A Dufter, J Fleischer & G Seiler (Eds.), Describing and modeling variation in grammar (Trends in Linguistics, Studies and Monographs 204) (pp. 203-224). Berlin/New York: Mouton de Gruyter.
•      Heeringa, W.J., Wieling, M., Berg, B.L. van den & Nerbonne, J. (2009). A Quantitative Examination of Variation in Dutch Low Saxon Morphology. ZDL-Beiheft, 138, 195-216.
•      Heeringa, W.J., Johnson, K. & Gooskens, C. (2009). Measuring Norwegian Dialect Distances using Acoustic Features. Speech Communication, 51(2), 167-183.
•      Hermans, B.J.H. (2009). Een fonologische analyse van de Maastrichtse diftongering. Taal en Tongval Themanummer, 21, 39-73.
•      Hermans, B.J.H. (2009). Een oud geminatieproces vanuit een synchroon perspectief. Nederlandse Taal- en Letterkunde, 125(1), 2-21.
•      Hermans, B.J.H. (2009). The phonological structure of the Limburg tonal accents. In K. Nasukawa & P. Backley (Eds.), Strength relations in phonology (pp. 325-380). Berlin/New York: Mouton de Gruyter.
•      Hinskens, F.L.M.P. (2009). Review article of FAND (Phonological atlas of the dialects of Dutch), Volumes I, II, III and IV. Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik (ZDL), 76(1), 66-74.
•      Hinskens, F.L.M.P. & Oostendorp, M. van (2009). “Sources of phonological variation in a large database for Dutch dialects”. In S. Tsiplakou, M. Karyolemou & P. Pavlou (Eds.), Language Variation – European Perspectives II. Selected papers from the Fourth International Conference on Language Variation in Europe (ICLaVE 4), Nicosia, June 2007 (Studies in Language Variation, 5) (pp. 103-118). Amsterdam & Philadelphia: Benjamins.
•      Hinskens, F.L.M.P. (2009). “The erosion of a variable process. The case of n-deletion in Ripuarian and Limburg dialects of Dutch”. In F. Kügler, C. Féry & R. van de Vijver (Eds.), Variation and Gradience in Phonetics and Phonology (Phonology and Phonetics, 14) (pp. 311-350). Berlin etc.: Mouton de Gruyter.
•      Hinskens, F.L.M.P. (2009). “Zuid-Afrika en het Afrikaans. Inleidende notities over geschiedenis, taal en letterkunde”. In H. den Besten, F. Hinskens & J. Koch (Eds.), Afrikaans. Een drieluik (Uitgaven Stichting Neerlandistiek VU, 58) (pp. 9-33). Amsterdam en Münster: Stichting Neerlandistiek VU en Nodus Publikationen.
•      Jongenburger, W. & Goeman, A.C.M. (2009). Dimensions and determinants of dialects in the Netherlands at the individual and regional levels at the end of the twentieth century. International journal of the sociology of language, 196/197, 31-72.
•      Lekakou, M. & Szendroi, K. (2009). Close apposition with and without noun ellipsis: an analysis of Greek polydefinites. In Studies in Greek Linguistics 29 (pp. 151-166). Thessaloniki: Institute of Modern Greek Studies.
•      Nijboer, H.T. & Kuiper, Y.B. (2009). Between Frugality and Civility: Dutch Mennonites and Their Taste for the ‘World of Art’ in the Eighteenth Century. Journal of Mennonite Studies, 27(1), 75-92.
•      Oostendorp, M. van (2009). The Dutch Diminutive and the Question Mark. In Curt Rice & Sylvia Blaho (Eds.), Modeling ungrammaticality in Optimality Theory. London: Equinox.
•      Oostendorp, M. van (2009). Misschien ben ik wel te laate. Ons Erfdeel : Vlaams-Nederlands Cultureel tijdschrift, 52(3), 60-68.
•      Postma, G.J. & Reenen, P. van (2009). De wisselwerking tussen spontane palatalisatie, umlaut en genus. Taal en Tongval Themanummer 18, 109-152.      
•      Prehn, M. (2009). Die langen finalen Nasale im Nordniedersächsischen. Ihre Phonetik und phonologische Repräsentation. In A. Werth & M. Katerbow (Eds.), Empirische Studien zur modernen Regionalsprachenforschung (Germanistische Linguistik). Hildesheim: Deutscher Sprachatlas.
•      Spruit, M.R., Heeringa, W.J. & Nerbonne, J. (2009). Associations among Linguistic Levels. Lingua, Special issue on The Forests behind the trees, 119(11), 1624-1642.
•      Unsworth, S., Gualmini, A. & Helder, C. (2009). Children’s interpretation of indefinites in sentences containing negation: A re-assessment of the cross-linguistic picture. Language Acquisition.

Boeken en boekredactie

•      Bennis, H.J. (2009). Dialect & Taalvariatie (het Alledaagse leven, 6). Zwolle: Waanders Uitgevers.
•      Hinskens, F.L.M.P., Besten, H. den & Koch, J. (Eds.). (2009). Afrikaans. Een drieluik (Uitgaven Stichting Neerlandistiek VU, 58). Amsterdam en Münster: Stichting Neerlandistiek VU en Nodus Publikationen.
•      Kruijsen, T.J.W.M. & Swanenberg, J. (2009). Prof.dr. A.A. Weijnen, De dialecten van Noord-Brabant. Derde bijgewerkte uitgave. Alphen aan de Maas: Veerhuis.

 

Congressen en workshops

In 2009 zijn de volgende bijeenkomsten (mede-)georganiseerd door de onderzoeksgroep Variatielinguïstiek

•      Barbiers, S., Lekakou, M. & Wesseling, F. (2009). Edisyn workshop on Comparative Syntactic Doubling.
•      Barbiers, S., Cheng, L.L., Corver, N. & Aboh, E. (2009). Syntax Circle lectures.
•      Boerrigter, R. (2009). Onomastics between linguistics and ethnology, 9 juni 2009, Meertens Instituut, Amsterdam.
•      Dibbits, H.C. & Barbiers, S. (2009). Themamiddag biologie, taal en cultuur.
•      Gerritzen, D., Boerrigter, R. & Swanenberg, J. (2009). Zesde workshop Netwerk Naamkunde. Brabant.
•      Lekakou, M., Van Oostendorp, M. & Vis, Jeroen (2009). 2nd Amsterdam Workshop on Greek Linguistics.
•      Nijboer, H.T., Boerrigter, R. & Gerritzen, D. (2009). Names in the Economy III, 11-13 juni 2009, Meertens Instituut, Amsterdam.
•      Nijboer, H.T. & Dibbits, H.C. (2009). Smaak en distinctie. Elites in de Nederlanden in de 18de eeuw.
•      Oostendorp, M. van & Trommer, J. (2009). Morphological exponence. International Workshop on Morphological Exponencen: Amsterdam.
•      Postma, G.J., Hout, R.W.N.M. van & Longobardi, G. (2009). Workshop on Spatio-Dynamics of Language Change. International Conference of Historical Linguistics XIX: Nijmegen (2009, augustus 10).
•      Vogelaer, G. de & Heeringa, W.J. (2009). Linguistic and extra-linguistic factors in the formation of regiolects. Taal & Tongval colloquium: Gent (2009, november 20 – 2009, november 20).

Onderwijs

BA/MA cursus

•      Barbiers, S. (2009). BA cursus Verschillen binnen het Nederlands. Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur: Universiteit Utrecht.
•      Barbiers, S. (2009). MA-course Comparative Syntax. Research Master UiL-OTS, Utrecht University:   (2009, november 13 – 2010, januari 29).
•      Barbiers, S. (2009). Onderzoeksgroep Taalvariatie. Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur, Universiteit Utrecht:   (2009, februari 06 – 2009, april 10).
•      Bennis, H.J., Boef, E. & Wesseling, F. (2009). BA-cursus: Taalvariatie in Nederland: Haagse Harrie en zijn vrienden.

 

Ph.D. cursus

•      Barbiers, S. (2009). PhD-course Infrastructural tools for the study of linguistic variation. PhD course NORMS, Scandiasyn: Gudbrandsdalen, Noorwegen (2009, juni 02 – 2009, juni 03).
•       Oostendorp, M. (2009). Microvariatie, HIL, Post-doc PhD, vanaf 15-02-2001.

 

Gastlezing in BA/MA cursus

•      Barbiers, S. (2009). Gastcollege Grondslagen van de Neerlandistiek (met Paul Wackers en Geert Buelens), Universiteit Utrecht.
•      Barbiers, S. (2009). Gastcollege in BA course Dutch Language van M. van Koppen, Universiteit Utrecht.
•      Bennis, H.J. (2009). Een dialectgeografische benadering van verbale clusters in het Nederlands. MA-gastcollege UvA: Amsterdam (2009, november 13).
•      Bennis, H.J. (2009). Onderzoek naar taalvariatie. BA-gastcollege UvA: Amsterdam (2009, september 14).
•      Wijngaarden, W.A. van (2009). Taalvariatie en -verandering. Taalwetenschap, BA: Amsterdam (2009, november 10 – 2009, november 10).
•      Wijngaarden, W.A. van (2009). Taalvariatie in Nederland, Haagse Harrie en zijn vrienden. Nederlandse taal en cultuur, BA: Amsterdam (2009, september 16 – 2009, september 16).

 

Redacties

Onderzoekers van taalvariatie zijn betrokken als (gast)-redacteur bij de volgende tijdschriften:

•      Companion to Phonology (van Oostendorp)
•      Diachronica (Hinskens)
•      Digitale Bibliotheek der Nederlandse Letteren (onderzoeksleider)
•      Handelingen van de Koninklijke Zuid-Nederlandse Maatschappij voor Taal- en Letterkunde en
        Geschiedenis (Hinskens)
•      Language Problems and Language Planning (van Oostendorp)
•      Linguistic Variation Yearbook (Barbiers)
•      Naamkunde (Gerritzen)
•      Neder-L. Elektronisch tijdschrift voor de neerlandistiek (van Oostendorp)
•      Neerlandistiek.nl (Hinskens en van Oostendorp)
•      Onoma (tijdschrift van de International Council of Onomastic Sciences) (Gerritzen)
•      Phonology (van Oostendorp)
•      Syntax. A Journal of Theoretical, Experimental and Interdisciplinary Research (Barbiers)
•      Taal en Tongval (Barbiers, Bennis, Hermans en Hinskens)
•      Taalpost (van Oostendorp)
•      The Journal of Comparative Germanic Linguistics (Barbiers)
•      Tijdschrift voor Nederlands Taal- en Letterkunde (Cornips)
•      Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik (Hinskens)

alt
Team Taaldetector

foto Theo Meder:  Het team De Taaldetector