Nieuw in de collectie: Archief van Radio Volkskundig Bureau

Vorig jaar is de subsidie aan de Muziekbibliotheek van de Omroep in Hilversum gestopt. De bibliotheek heeft daardoor per 1 augustus 2013 haar deuren moeten sluiten: het personeel is ontslagen en de publieke dienstverlening is gestaakt.  Het grootste deel van de collectie – meer dan een half miljoen titels bladmuziek, waaronder veel unieke stukken – kan wellicht overgeheveld worden naar een Nationale Muziekbibliotheek, over enkele jaren te openen in Den Haag.

Een ander deeltje uit de collectie is vorig jaar geschonken aan het Meertens Instituut. Het betreft het archief van het Radio Volkskundig Bureau (RVB). Dit Bureau zou kunnen worden beschouwd als een Hilversumse pendant van het Amsterdamse Volksliedarchief, dat was ondergebracht bij het Volkskundebureau (later opgegaan in het Meertens Instituut).

Nederlandse Volksmuziek

Het RVB werd in 1965 opgericht en aanvankelijk gerund door A. Kaarsgaren, later door Henk Kuijer. De taken van het bureau spitsten zich toe op collectionering, informatievoorziening en documentatie van vooral Nederlandse volksmuziek. Ate Doornbosch, maker van het bekende radioprogramma met volksliedjes Onder de Groene Linde, was betrokken bij de oprichting van het RVB. In de praktijk fungeerde het RVB ook als een soort secretariaat van de activiteiten van Doornbosch, zo blijkt uit het archief.

Luisteraars van het radioprogramma konden via het RVB informatie krijgen over volksliedjes en de medewerkers van het bureau gingen met Ate Doornbosch op pad door heel het land om veldopnames te maken van zangers en zangeressen. Die opnames werden vervolgens gedocumenteerd en opgeslagen in zowel het Volksliedarchief als bij het RVB, en waren in veel gevallen ook op de radio te horen (en nu trouwens te beluisteren via de Nederlandse Liederenbank).

Bouwstenen

Veel luisteraars stuurden oude liedschriftjes (vaak afkomstig van opa’s en oma’s) op naar Doornbosch; die werden gearchiveerd bij het RVB. Ook werd er een speciale diavoorstelling samengesteld waarin te zien is hoe het veld- en radiowerk van Ate Doornbosch verliep.

De RVB-collectie past goed bij andere collecties over Doornbosch en Onder de Groene Linde die aanwezig zijn in het het Meertens Instituut. Het zijn bouwstenen in de geschiedenis van de Nederlandse volksmuziek – en trouwens ook van het Meertens Instituut zelf.

____________________________

Tekst door Diedrik van der Wal.

Dit artikel is verschenen in de nieuwsbrief (maart 2014) van het Meertens Instituut. Ook interesse in de nieuwsbrief? Klik hier voor meer informatie.

Foto boven door Diedrik van der Wal, collectiestukken

Foto onder, Ate Doornbosch op bezoek bij mw. B. Dalman-Douma (bron: DBNL.org)