Herdruk en vertaling ‘Mearkes út ’e Wâlden sammele troch Dam Jaarsma’ - Meertens Instituut

Op 28 september verscheen de tweede druk van het succesvolle sprookjesboek ‘Mearkes út ‘e Wâlden sammele troch Dam Jaarsma’. Tegelijkertijd verscheen de Nederlandse vertaling getiteld ‘Sprookjes uit de Friese Wouden verzameld door Dam Jaarsma’.

De eerste Friese uitgave van het boek verscheen in 2014 ter gelegenheid van het honderdste geboortejaar van de Friese schrijver, dichter en volksverhalenverzamelaar Dam Jaarsma. Het boek kwam tot stand in samenwerking met Tresoar en het Meertens Instituut. De eerste oplage was binnen enkele maanden uitverkocht. De bijlage Freed van de Leeuwarder Courant (19-12-2014) riep het uit tot 'het beste van 2014'. Schrijver Doeke Sijens plaatste in de Leeuwarder Courant het boek op de tweede plaats van beste Friese Proza 2014.

Vertaling

Ook na het jubileumjaar 2014 blijft vraag komen naar het sprookjesboek, zowel van lezers die de verhalen graag in het oorspronkelijke Woudfries lezen als van lezers die de voorkeur geven aan Nederlands.

De vertaling is tot stand gekomen dankzij steun van de provincie en het Nederlands letterenfonds. De redactie is van de hand van Jurjen van der Kooi, de vertaling van Anne Tjerk Popkema. De illustraties zijn van Peter Boersma & Hilda Groenesteyn.

Het boek is bedoeld voor jong en oud. Het is geen wetenschappelijke uitgave (al wordt de tekst aan het eind wel verantwoord voor specialisten en geïnteresseerden) maar een prachtig lees- en voorleesboek, dat bovendien een postume hommage is aan Dam Jaarsma.

Adam Aukes Jaarsma

Op 29 juli 1914 wordt in Oostermeer (nu Eastermar) Adam Aukes (Dam) Jaarsma geboren. Op de lagere school leert Dam Fries schrijven van het “hoofd der school”. Dam is een goede leerling en komt via een toelatingsexamen in de tweede klas van de Rijks-HBS in Drachten. Na de HBS volgt de studie Theologie in Groningen.

Op verzoek van de Fryske Akademy gaat Dam vanaf 1948 volksverhalen verzamelen uit de Fryske Wâlden. Hij verzamelde en publiceerde eerder ook al volksverhalen op eigen initiatief. Hij verzamelt allerlei genres verhalen die in de mondelinge overlevering circuleerden: diersprookjes, wondersprookjes, legende- en novellesprookjes, dommeduivelverhaaltjes en grappige verhaaltjes.

Jaarsma bezoekt zijn informanten met de fiets, wat de prestatie des te groter maakt. Voor zijn werk krijgt hij speciaal de beschikking over een bandopnameapparaat, in de jaren vijftig van de vorige eeuw nog een zeldzaam stuk techniek. In 1963 wordt hij beloond met de zilveren erepenning van de Fryske Akademy en in 1989 met de erepenning van de gemeente Tytsjerksteradiel.

Meertens Instituut

In 1965 krijgt Jaarsma het verzoek van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) om ook te verzamelen voor het Meertens Instituut, het bureau voor Volkskunde van de KNAW. Twaalf jaar later zijn van de 32.000 verhalen in de databank van het Meertens Instituut, verzameld uit heel Nederland, alleen al ruim 16.500 afkomstig van Dam Jaarsma.

Stichting Dam Jaarsma brengt sinds 2014 het (cultuur)historische en wetenschappelijke belang van het werk van Dam Jaarsma onder de aandacht van een breed publiek. De belangstelling voor volksverhalen is groot en groeit gestaag.

Gegevens boeken

Sprookjes uit de Friese Wouden

In herdruk:

Mearkes út ’e Wâlden

ISBN: 978 90 5615 393 9

Bindwijze: gebonden

Geïllustreerd: kleur

Taal: Nederlands

Formaat: 17 x 24 cm

Pagina’s: 280

NUR: 345

Prijs: € 19,90

Tweede druk

ISBN: 978 90 5615 325 0