10 december 2018

95 procent van crowdsourcingproject Historische Kranten afgerond

Na de verschijning van de eerste Nederlandse krant op 14 juni 1618 nam het aantal kranten en krantenafleveringen in de loop van de 17e eeuw snel toe: in totaal verschenen er in die eeuw 36 Nederlandstalige krantentitels. De inhoud van twaalf Nederlandse 17de-eeuwse krantentitels kan op website Delpher worden geraadpleegd. De Gotische tekst van die kranten is door de computer met optische tekenherkenning gelezen, zodat gebruikers woorden kunnen opzoeken in de krantenteksten.

'Human touch'
Helaas heeft de computer moeite met het lezen van het oude schrift en het interpreteren van het oude Nederlands. Maar gelukkig hebben we nog de human touch, want mensen kunnen nog steeds meer dan de computer. Een paar jaar geleden heeft het Meertens Instituut samen met de Koninklijke Bibliotheek een crowdsourcingproject opgezet om met de hulp van vrijwilligers foutloze transcripties van de 17e-eeuwse kranten te maken. Inmiddels is dat project voor 95 procent klaar en het resultaat ervan zal in de toekomst op Delpher worden geplaatst.

De kranten leveren geweldige inkijkjes in het leven van de 17e eeuw, dat enerzijds zo ver van ons afstaat maar anderzijds heel herkenbaar is, blijkens nieuwsberichten over vermissingen, diefstal, moord, doodslag, en over jaarmarkten, vuurwerk, koorddansers en goochelaars. Meer over dit project is te lezen in de jubileumkrant van Delpher (pag. 3).

Nieuwjaarspublicatie "‘Een mooie mengelmoes’. Meertaligheid in de Gouden Eeuw"
Het zojuist verschenen ‘Een mooie mengelmoes’. Meertaligheid in de Gouden Eeuw is de nieuwjaarspublicatie van het Meertens Instituut. Taalkundigen Nicoline van der Sijs en Marc van Oostendorp laten in dit werk zien hoe het Nederlands zich vormde in de welvarende, multiculturele en meertalige Republiek. Bovendien gaat Een mooie mengelmoes gepaard met een primeur: voor het eerst zijn taalgebruik en inhoud van de eerste Nederlandse moderne kranten systematisch onderzocht. Het crowdsourcingproject Historische Kranten en de ruim 200 vrijwilligers hebben dit onderzoek mogelijk gemaakt. De nieuwjaarspublicatie van het Meertens Instituut werpt daarmee een licht op het ontstaan en de ontwikkeling van kranten.

 

Foto: Courante uyt Italien, Duytslandt, &c., 14 juni 1618 via de Koninklijke Bibliotheek.