Oktober 2023: Griezelen “is een sensatie die we fijn vinden”

Halloween op 31 oktober is de tijd van het jaar om te griezelen. Op veel plekken in Nederland kun je zelfs nog de precieze locatie van spookverhalen bezoeken. AD sprak met Theo Meder, hoogleraar Volksverhaal en vertelcultuur en expert op het gebied van griezelverhalen.

“Mensen vinden het prettig om af en toe te griezelen, het is een sensatie die we fijn vinden,” vertelt Meder. Deze griezelverhalen – of sagen – bestaan al heel lang en zijn gebaseerd op de christelijke leer dat er een hiernamaals is. Het christendom kent namelijk niet alleen een hemel en een hel, maar ook een vagevuur: “In dat stadium kan de ziel gereinigd worden, waardoor mensen alsnog naar de hemel kunnen. Om hun zonden goed te maken, keren ze vaak terug naar de aarde. Dat beweren mensen dan te zien wanneer ze een geest ontdekken.”

Zo zou het spoken aan het Spaansche hof aan het Westeinde in Den Haag, een ongelukkig getrouwde vrouw zou daar s ’nachts rondspoken. Of in Hoogwoud, waar de koning van de Friezen zelfs tijdens zijn dood zich nog probeert te bekeren tot het christendom.

De duivel is ook geen onbekende in griezelverhalen. “Hij zal je altijd proberen te verleiden om een pact met hem te sluiten, vaak met je eigen bloed. Dat duurt dan vaak zeven jaar en daarna mag hij je meenemen en ben je eeuwig verdoemd,” legt Meder uit. Denk maar aan het verhaal van kasteel Waardenburg. Tot slot kun je op zoek naar de Witte Wieven, in de Witte Wievenkuil naast de Lochemse berg. “Dat zijn wezens die nooit mens zijn geweest. Ze komen vooral voor in het oosten van ons land. Daar trekt de mist vaak op in vochtige gebieden. Mensen denken dan dat ze er een gezien hebben.”

Verder griezelen? Lees het volledige artikel in het Algemeen Dagblad (26 oktober 2023).