skip to main content

Het Meertens Instituut is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met onderzoek en documentatie van taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Uitgelicht

21-04-2023
De snik van de Zangeres Zonder Naam komt ergens vandaan

In de jaren 70 van de vorige eeuw verwierf de Zangeres Zonder Naam een cultstatus. Toch wordt haar muziek nog steeds niet door iedereen gewaardeerd, omdat die te sentimenteel zou zijn. Maar volgens Laurens Ham staat die snik in haar stem in een traditie, waarmee ze aandacht vraagt voor maatschappelijke problemen. Hij spreekt op 10 mei 2023 de zesde Louis Peter Grijp-lezing uit.

(meer…)
28-03-2023
Kaasus Nederland

In april 2023 verschijnt het boek Kaas = NL?, een initiatief van de onderzoeksgroep NL-Lab. Het boek richt zich op het ‘uitpakken’ van een klassiek Nederlands symbool: kaas. Hoe maakt kaas Nederland? Marieke Hendriksen, interim hoofd van NL-Lab en een van de auteurs, vertelt hoe het boek tot stand kwam, en waarom het zo interessant is om kaas als identiteitsvormend symbool van verschillende kanten te bevragen.

(meer…)
23-03-2023
Liefdesliedjes voor theedrinkende dames

De tentoonstelling Ruud de Wild, songbook. Reis langs de mooiste Nederlandse liedjes is verlengd tot 2 april 2023. Deze tentoonstelling in Huis van het boek neemt de bezoeker mee langs de mooiste Nederlandse liederen en liedboeken. De liederencollectie van het Meertens Instituut is daarbij goed vertegenwoordigd. Een mooie aanleiding om een van de tentoongestelde pareltjes eens in de schijnwerpers te zetten.

(meer…)
31-01-2023
Interview Inger Leemans: “Ik zie allerlei prachtige dwarsverbanden tussen het onderzoek van onze instituten.”

Inger Leemans is in oktober vorig jaar aangesteld als interim-directeur van het Meertens Instituut. We zijn nu halverwege haar termijn. Met welke doelen is ze begonnen aan haar directeurschap? En hoe heeft ze het Meertens Instituut leren kennen? 

(meer…)
21-12-2022
Het Meertens Nieuwjaarsboek: Trilbil en Duivelsdrek

Vanaf 7 december in de winkels: het traditionele nieuwjaarsboekje van het Meertens Instituut. Dit jaar een sprookjesboek uit Groningen, dat is opgetekend in 1804 met verhalen verteld door Trijntje Soldaats. Nu opnieuw uitgegeven in de originele optekening, met aanvullende informatie, hier toegelicht door Theo Meder.

(meer…)
30-11-2022
Hoe internationaal is de voornamenkeuze in Nederland?

Steeds meer populaire voornamen zijn namen die het internationaal ook goed doen. Welke landen hebben hierin het voortouw genomen en wat maakt dat een naam internationale bekendheid verwerft?

(meer…)

Nieuws

17-05-2023
NWO-subsidies voor onderzoek naar koeieninteractie en geurtaal

Twee onderzoeksprojecten waar het Meertens Instituut bij betrokken is hebben een subsidie toegekend gekregen van de NWO. Leonie Cornips, verbonden aan onderzoeksgroep NL-Lab, ontving financiering voor haar onderzoek naar interacties tussen melkkoeien onderling en met mensen. Jan van Dijkhuizen kreeg een toekenning voor zijn onderzoeksproject naar geurtaal, waar ook enkele Meertens-onderzoekers aan bijdragen.

(meer…)
17-05-2023
LOT-Grotevragenprijs voor Marlou Rasenberg

Onderzoeker Marlou Rasenberg heeft samen met een groep onderzoekers de derde prijs gewonnen in de LOT-Grotevragenprijs, met een essay over taal en interacties met niet-menselijke dieren.

(meer…)
15-05-2023
Promotie Etske Ooijevaar

Op dinsdag 16 mei 2023 verdedigt Meertens promovenda Etske Ooijevaar haar proefschrift As sound as ultrasound: Similarities and differences between acoustics and articulation of liquids in Volendam aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.

(meer…)

In de media

23-05-2023
Mei 2023: Stoppen met stopwoorden

Waarom is het zo moeilijk om te stoppen met stopwoorden? Wat is hun functie eigenlijk? Meertens-onderzoeker Ton van der Wouden sprak erover in RTL Editie NL.

(meer…)
17-05-2023
Mei 2023: Het Meertens Instituut anno 2023: interview met Inger Leemans

In de uitgave van het tweede deel van de dagboeken van J.J. Voskuil treedt hij in dienst bij ‘Het Bureau’, oftewel het Meertens Instituut. Het verschijnen van de dagboeken waren aanleiding voor Het Parool om een een stuk te wijden aan het Meertens Instituut anno 2023. Een interview met interim directeur Inger Leemans.

(meer…)
16-05-2023
Mei 2023: “Huh, wat zeg je?”

We begrijpen elkaar in alledaagse gesprekken gemiddeld één keer per anderhalve minuut niet goed, ontdekte postdoctoraal taalkundig onderzoeker Marlou Rasenberg. We zijn dus continu bezig deze misverstanden op te lossen. Hoe doen we dat als gesprekspartners?

(meer…)

Agenda

28 mei-1 juni 2023: Extended Semantic Web Conference

Tijdens het Extended Semantic Web Conference (ESWS) in Heraklion, Griekenland, zal Marieke van Erp als keynote speaker recent onderzoek bespreken naar complexe concepten. De ESWC is een belangrijke conferentie voor onderzoek op het gebied van Semantic Web (uitbreiding van het world wide web) en grafische weergaven daarvan.

(meer…)
7 juni 2023: Brabantdag

Hoe zit de Brabantse taal in elkaar en hoe ontstond de Brabantse cultuur? Wat is het ‘Brabants’ eigenlijk? Onderzoekers Jos van Swanenberg en Kristel Doreleijers nemen deel aan de Brabantdag op Tilburg University.

(meer…)
7-10 juni 2023: 16e SIEF Congres

Van 7-10 juni vindt in Brno, Tsjechië het 16e SIEF Congres plaats, met als thema: ‘Living Uncertainty’. Meerdere onderzoekers van het Meertens Instituut nemen deel.

(meer…)