skip to main content

Het Meertens Instituut is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met onderzoek en documentatie van taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Uitgelicht

10-01-2024
Meertens Nieuwjaarsboekje: Wat schaft de pot?

Het traditionele Meertens Nieuwjaarsboekje gaat dit jaar over eetcultuur in Nederland door de jaren heen. Wat schaft de pot? brengt historische, culturele en taalkundige inzichten over dit onderwerp ter tafel. Ook biedt het een kijkje in de ‘collectiekeuken’ van het Meertens Instituut.

(meer…)
20-11-2023
Collectie van honderden dagboeken nu beter doorzoekbaar

Van eetgewoonten tot ervaringen in oorlogstijd: de dagboeken in het Nederlands Dagboekarchief bevatten een schat aan informatie over het dagelijks leven van mensen in Nederland. De afgelopen maanden las een groep studenten meer dan 700 dagboeken van kaft tot kaft. Het doel? De collectie beter ontsluiten voor onderzoekers.

(meer…)
09-10-2023
Onderzoek zet schijnwerpers op ons reukorgaan

In oktober verschijnt NeusWijzer. Geuratlas van de Lage Landen. Het boek brengt inzichten over geuren uit verschillende wetenschapsdisciplines samen. Vanuit het Meertens Instituut werd onderzoek gedaan naar geurwoorden en -ervaringen in Nederland.

(meer…)
05-09-2023
Het ‘nieuwe’ dialect als spiegel van de samenleving

Dialect klinkt afgebakend, alsof je het kunt aanwijzen en tellen, maar in werkelijkheid laat het begrip zich niet zo gemakkelijk vangen. Wat is dialect eigenlijk? En spreken jongeren het nog? Het zijn vragen die Kristel Doreleijers, promovenda aan het Meertens Instituut, fascineren. Zij levert volgende maand haar proefschrift in en neemt ons alvast mee in de belangrijkste inzichten van haar onderzoek.

(meer…)
10-07-2023
Welke kennis en perspectieven ontbreken er in onze archieven?

In het onderzoeksproject INREACH worden de collecties van het Meertens Instituut kritisch doorgelicht en nieuwe verzamelmethoden verkend. Betrokken onderzoekers Markus Balkenhol en Manpreet Brar vertellen meer.

(meer…)
27-06-2023
Van postzegel naar panel: De digitale vragenlijsten 1-34 van het Meertens Instituut (2002-2023)

‘Nog iets’ zegt Maarten Koning in het eerste deel van Het Bureau tegen directeur Beerta: ‘Wie doet nu de verzending van de vragenlijsten?’

(meer…)

Nieuws

17-01-2024
Het mysterie van de verdwenen ridderromans

Vanaf 15 januari is Het mysterie van de verdwenen ridderromans te koop. Het boek gaat over middeleeuwse ridderverhalen en onderzoekt hoeveel ridderverhalen er verdwenen zijn sinds ze zijn opgeschreven. Een van de auteurs is Folgert Karsdorp.

(meer…)
12-01-2024
Artist in residency Nienke Roth: Geography of the Waterwolf

Kunnen verhalen bijdragen aan het tegengaan van klimaatverandering? Die vraag stond centraal in het onderzoek van Nienke Roth, artist in residence bij het Meertens Instituut in 2023. Voor haar project Geography of the Waterwolf dook ze in onze volksverhalencollecties, op zoek naar verhalen over de natuur. Een terugblik.

(meer…)

In de media

22-01-2024
Januari 2024: “We weten weinig over boerderijdieren”

In Limburg worden meer boerderijdieren gehouden dan welke andere soort dan ook, en toch weten we veel te weinig over hun intelligentie. Dankzij onderzoek van onder meer Leonie Cornips is dit langzamerhand aan het veranderen, bespreekt de Limburger.

(meer…)
21-01-2024
Januari 2024: De verdwenen ridderromans

Hoeveel ridderromans die ooit zijn opgetekend, zijn verdwenen in de tijd? Welke prachtige verhalen missen we? Het klinkt als een vraag die onmogelijk te beantwoorden valt, maar toch is dat precies wat Folgert Karsdorp en Mike Kestemont doen in hun essay Het mysterie van de verdwenen ridderromans.

(meer…)
21-01-2024
Januari 2024: Carnaval moet ook meegaan met de tijdgeest

Tradities zijn niet statisch. Ze veranderen doorlopend en passen zich aan de tijdgeest aan. Dat geldt ook voor carnaval, zegt Peter Jan Margry in de Limburger. Ondanks dat carnaval synoniem staat voor chaos, is het steeds vaker georganiseerd en aan strikte regels gebonden. 

(meer…)

Agenda

23 januari 2024: Boekpresentatie Marketing Violence: The Affective Economy of Violent Imageries in the Dutch Republic

Op dinsdag 23 januari presenteren Frans-Willem Korsten, Inger Leemans, Cornelis van der Haven en Karel Vanhaesebrouck hun recente publicatie Marketing Violence. Het boek behandelt de affectieve economie van geweld in de 17e eeuw in Nederland.

(meer…)
26 januari 2024: Paneldiscussie koeientaal

Op 26 januari 2024 organiseren de Vakbond voor Dieren en Hogeschool InHolland een paneldiscussie en interactieve sessie over koeientaal bij de opleiding Dier in de Duurzame Samenleving. Deze discussie is voor alle geïnteresseerden. Leonie Cornips zal haar onderzoek naar koeientaal uitlichten.

(meer…)
29 januari 2024: LiME lezing door Karen De Clercq

Op 29 januari 2024 vindt de eerste Linguistics @ Meertens (LiME)-lezing van het nieuwe jaar plaats, voor wetenschappers geïnteresseerd in taalkunde. De lezing wordt gegeven door Karen De Clercq.

(meer…)