skip to main content

Het Meertens Instituut is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met onderzoek en documentatie van taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Uitgelicht

29-05-2023
Een samenkomst van etnologen

Van 7-10 juni 2023 nemen onderzoekers van het Meertens Instituut deel aan het tweejaarlijkse SIEF-congres, waar etnologen en wetenschappers uit verwante disciplines van over de hele wereld samenkomen. Het secretariaat van SIEF is gevestigd bij het Meertens Instituut. Meertens-onderzoeker Sophie Elpers, sinds 2015 executive vice-president van deze organisatie, vertelt er meer over.

(meer…)
21-04-2023
De snik van de Zangeres Zonder Naam komt ergens vandaan

In de jaren 70 van de vorige eeuw verwierf de Zangeres Zonder Naam een cultstatus. Toch wordt haar muziek nog steeds niet door iedereen gewaardeerd, omdat die te sentimenteel zou zijn. Maar volgens Laurens Ham staat die snik in haar stem in een traditie, waarmee ze aandacht vraagt voor maatschappelijke problemen. Hij spreekt op 10 mei 2023 de zesde Louis Peter Grijp-lezing uit.

(meer…)
28-03-2023
Kaasus Nederland

In april 2023 verschijnt het boek Kaas = NL?, een initiatief van de onderzoeksgroep NL-Lab. Het boek richt zich op het ‘uitpakken’ van een klassiek Nederlands symbool: kaas. Hoe maakt kaas Nederland? Marieke Hendriksen, interim hoofd van NL-Lab en een van de auteurs, vertelt hoe het boek tot stand kwam, en waarom het zo interessant is om kaas als identiteitsvormend symbool van verschillende kanten te bevragen.

(meer…)
23-03-2023
Liefdesliedjes voor theedrinkende dames

De tentoonstelling Ruud de Wild, songbook. Reis langs de mooiste Nederlandse liedjes is verlengd tot 2 april 2023. Deze tentoonstelling in Huis van het boek neemt de bezoeker mee langs de mooiste Nederlandse liederen en liedboeken. De liederencollectie van het Meertens Instituut is daarbij goed vertegenwoordigd. Een mooie aanleiding om een van de tentoongestelde pareltjes eens in de schijnwerpers te zetten.

(meer…)
31-01-2023
Interview Inger Leemans: “Ik zie allerlei prachtige dwarsverbanden tussen het onderzoek van onze instituten.”

Inger Leemans is in oktober vorig jaar aangesteld als interim-directeur van het Meertens Instituut. We zijn nu halverwege haar termijn. Met welke doelen is ze begonnen aan haar directeurschap? En hoe heeft ze het Meertens Instituut leren kennen? 

(meer…)
21-12-2022
Het Meertens Nieuwjaarsboek: Trilbil en Duivelsdrek

Vanaf 7 december in de winkels: het traditionele nieuwjaarsboekje van het Meertens Instituut. Dit jaar een sprookjesboek uit Groningen, dat is opgetekend in 1804 met verhalen verteld door Trijntje Soldaats. Nu opnieuw uitgegeven in de originele optekening, met aanvullende informatie, hier toegelicht door Theo Meder.

(meer…)

Nieuws

17-05-2023
NWO-subsidies voor onderzoek naar koeieninteractie en geurtaal

Twee onderzoeksprojecten waar het Meertens Instituut bij betrokken is hebben een subsidie toegekend gekregen van de NWO: Leonie Cornips voor haar onderzoek naar koeieninteractie en Jan van Dijkhuizen voor zijn onderzoeksproject naar geurtaal, waar ook enkele Meertens-onderzoekers aan bijdragen.

(meer…)
17-05-2023
LOT-Grotevragenprijs voor Marlou Rasenberg

Onderzoeker Marlou Rasenberg heeft samen met een groep onderzoekers een prijs gewonnen in de LOT-Grotevragenprijs, met een essay over taal en interacties met niet-menselijke dieren.

(meer…)
15-05-2023
Promotie Etske Ooijevaar

Op dinsdag 16 mei 2023 verdedigde Meertens-promovenda Etske Ooijevaar haar proefschrift As sound as ultrasound: Similarities and differences between acoustics and articulation of liquids in Volendam aan de Radboud Universiteit in Nijmegen.

(meer…)

In de media

04-06-2023
Mei 2023: Is da correct Brabants?

Frank Lammers bezocht voor zijn programma ‘Het Ministerie van Brabantse Zaken’ Kristel Doreleijers op Tilburg University om het Brabants te bespreken. Want het dialect verdwijnt en het is zijn missie om daar iets aan te doen.

(meer…)
03-06-2023
Mei 2023: “Het merk boer”

Het platteland is een toevluchtsoord, een idyllische plek, en geeft kaas van eigen bodem: dat laten reclames voor zuivel en vlees zien. In de Groene Amsterdammer verscheen een sterke analyse van het merk boer, met aandacht voor het boek Kaas = NL? (NL-Lab).

(meer…)
30-05-2023
Mei 2023: Als we dieren konden verstaan

Als dieren toch konden praten… Dieren kunnen praten! Wij verstaan ze alleen nog niet. Onderzoeker Marjo van Koppen was te gast bij het wetenschapsprogramma Radio Swammerdam, om te praten over haar onderzoek naar dierentaal. Nu terug te luisteren als podcast.

(meer…)

Agenda

7 juni 2023: Brabantdag

Hoe zit de Brabantse taal in elkaar en hoe ontstond de Brabantse cultuur? Wat is het ‘Brabants’ eigenlijk? Onderzoekers Jos van Swanenberg en Kristel Doreleijers nemen deel aan de Brabantdag op Tilburg University.

(meer…)
7-10 juni 2023: 16e SIEF Congres

Van 7-10 juni vindt in Brno, Tsjechië het 16e SIEF Congres plaats, met als thema: ‘Living Uncertainty’. Meerdere onderzoekers van het Meertens Instituut nemen deel.

(meer…)
17 juni 2023: Onze Taal Congres

Op 17 juni vindt het Onze Taal Congres 2023 plaats met als thema: ‘Hoor ik dat goed? – over gehoorde en ongehoorde taal’. Vanuit het Meertens Instituut spreekt Marjo van Koppen over dierentaal, Marc van Oostendorp geeft een workshop over het herkennen van dialecten, en promovenda Kristel Doreleijers gaat samen met andere ‘nieuwe gezichten van de wetenschap’ in gesprek met Sterre Leufkes.

(meer…)