Lancering elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (eWND)

Taalkundigen en taalliefhebbers kunnen nu alle belangrijke Nederlandse dialectwoordenboeken op één centraal punt raadplegen.

Het Meertens Instituut lanceert vandaag een nieuwe databank: de elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (eWND). Het doel van de eWND is om zoveel mogelijk dialectwoordenboeken digitaal beschikbaar en doorzoekbaar te maken.

De eWND bevat een alsmaar groeiend aantal oude en modernere Nederlandse dialectwoordenboeken. Alle bestaande woordenboeken zijn aan elkaar gekoppeld via de Standaardnederlandse vorm. Zo zijn aan de Deventer dialectwoorden 'achterwark', 'agósî' en ‘tnegentig' de vernederlandsingen 'achterwerk', 'negotie, (handel)' en 'negentig' toegevoegd. Op deze manier kunnen gebruikers van de eWND alle dialectopgaven van een bepaalde Standaardnederlandse vorm tegelijkertijd vinden, zonder dat ze de afzonderlijke dialectvormen hoeven te kennen. Door deze koppeling krijgt men gemakkelijk zicht op de verbreiding van dialectwoorden, -klanken, -vervoegingen en -verbuigingen (zoals meervoudsvormen en verkleinvormen) over het Nederlandse taalgebied. Via de eWND kan men het taalgebruik uit verschillende regio’s met elkaar vergelijken en doordat de woordenbank zowel oude als jonge dialectwoordenboeken bevat, komen veranderingen aan het licht die dialecten in de loop van de tijd hebben doorgemaakt.

Via de website kunnen gebruikers de verschillende dialectwoordenboeken niet alleen via een gemeenschappelijke zoekinterface doorzoeken, maar ze kunnen alle tekstuitgaven ook afzonderlijk raadplegen en downloaden. Drie tekstuitgaven (van Drents, Gronings en Venloos) zijn zelfs nog nooit eerder gepubliceerd.

De eWND is opgezet door Nicoline van der Sijs, naar het voorbeeld van de Etymologiebank. Aan de databank hebben vrijwilligers van de Stichting Vrijwilligersnetwerk Nederlandse Taal en stagiairs van het Meertens Instituut gewerkt.

De databank is tot stand gekomen met ondersteuning van het Prins Bernhard Cultuurfonds, de Toon Weijnen Stichting, de Raod veur ’t Limburgs en het NWO-project Time Capsule.
 

Foto: Woordenboeken uit de collectie van het Meertens Instituut, Femke Niehof