23 juli 2019

NWO-subsidie voor onderzoek naar taalgebruik in 17e-eeuwse kranten

Historisch taalkundige Nicoline van der Sijs heeft een NWO Open Competitie-subsidie toegekend gekregen voor haar project Spread the new(s). Understanding standardization of Dutch through 17th-century newspapers. Daarmee is een bedrag van ca. 300.000 euro gemoeid, waarmee ze vier jaar lang een PhD-student kan aanstellen, alsook een onderwijsmodule en de website ‘Krantentaal vroeger en nu’ kan ontwikkelen. Van harte gefeliciteerd met dit mooie resultaat.

Over het project
In de eerste helft van de 17e eeuw formuleerden schrijvers en grammatici regels voor een Nederlandse standaardtaal. Op dit moment weten we niet hoe de normen en regels voor het zich ontwikkelende Standaardnederlands in de 17e eeuw zijn verbreid en algemeen aanvaard zijn geraakt. Dit project onderzoekt dit aan de hand van een 17e-eeuws krantencorpus van 17 miljoen woorden dat onlangs via crowdsourcing beschikbaar is gekomen. De hypothese is dat kranten een cruciale rol hebben gespeeld bij de uitbreiding van de standaardtaal: kranten waren immers het eerste massamedium en werden  door alle sociale klassen gelezen. Door het taalgebruik in kranten met de computer te vergelijken met andere teksten (fictie, non-fictie, religieuze teksten en brieven van verschillende sociale klassen), wil dit project achterhalen welke factoren doorslaggevend zijn geweest voor de verspreiding van de Nederlandse standaardtaal en wat de rol van kranten was. 

 
KNAW Humanities Cluster scoort goed 
Van de 41 honoreringen vallen in totaal 13 projecten binnen de Geesteswetenschappen. Daarvan zijn er drie binnen het Humanities Cluster. Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis ontvangt een subsidie voor onderzoek naar de positie van migranten in de rechtspraak en conflicten tussen migranten en autochtonen tussen 1600-1900:
 
Tolerant migrant cities? The case of Holland 1600-1900 van prof. dr. Manon van der Heijden (Universiteit Leiden) & IISG-collega prof. dr. Leo Lucassen. Lees meer. 

Jan Bloemendal van het Huygens ING heeft een NWO Open Competitie subsidie toegekend gekregen voor zijn project TransLatin: De transnationale impact van Latijns toneel uit de vroegmoderne Nederlanden, een kwalitatieve en computationele analyse. Lees meer.

 
Over de Open Competitie
De Open Competitie van SGW heeft als doel om excellent vrij, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek te bevorderen met een primair sociaalwetenschappelijke of geesteswetenschappelijke onderzoeksvraag en probleemstelling. Onderzoekers kunnen financiering aanvragen voor verschillende typen onderzoek: kleine of grote onderzoeksprojecten, voor individuele projecten of voor onderzoeksgroepen. Het onderzoek kan een disciplinair, interdisciplinair of domeinoverstijgend karakter hebben en kan gericht zijn op internationale samenwerking tussen onderzoekers en/of onderzoeksgroepen.