Maart 2020: Corona nu al onlosmakelijk verbonden met rituelen
Corona is nu al onlosmakelijk met rituelen verbonden. Er worden nieuwe rituelen bedacht; denk aan het applaudiseren voor zorgverleners op 17 maart en het plaatsen van teddyberen in de raamkozijnen. Er zijn ook veel rituelen die juist niet plaatsvinden, de rituele kalender ligt overhoop. Paasvuren mogen niet doorgaan, Koningsdag wordt dit jaar niet gevierd en corona zet ook een streep door suikerfeestvieringen. Veel mensen krijgen te maken met levensloopvieringen die vanwege corona niet in de gebruikelijke vorm kunnen plaatsvinden. Voor verjaardagen wordt vaak een andere oplossing gevonden, maar eenzame uitvaarten – vooral in Spanje en Italië – zijn verdrietig. En niet te vergeten: rituelen hebben ervoor gezorgd dat het virus wijdverspreid raakte. Carnaval en après-ski staan aan het begin van de epidemie in Nederland.
De podcastmakers van Onder Mediadoctoren vroegen aan Irene Stengs, hoogleraar Antropologie van ritueel en populaire cultuur aan de VU en onderzoeker bij het Meertens Instituut, wat ze op dit moment zou onderzoeken als ze een volle zak met geld ter beschikking had. Haar antwoord: alternatieve rituelen die nu ontstaan. Welke alternatieve vieringen gaat Koningsdag genereren? En 4 mei is volgens Stengs hét moment waarop herinneringen aan de laatste grote crisis kunnen samensmelten met de beleving van de huidige in een krachtig gevoel van nationale verbondenheid.
Luister naar Irene Stengs bij de podcast Onder Mediadoctoren (vanaf minuut 8:30).
Foto: Flickr.com, Teddybear watching (CC BY-NC-ND 2.0)