November 2023: Sinterklaas weer een tijd van plezier in plaats van strijd

In de aanloop naar Sinterklaas is er normaliter veel ophef rondom Zwarte Piet. Dit jaar gaat de intocht van Sinterklaas met veel minder ophef en controverse gepaard dan een paar jaar geleden. Markus Balkenhol legt bij de NOS uit hoe we zover zijn gekomen.

Zwarte Piet is nog niet helemaal verdwenen en in een paar plaatsen demonstreert actiegroep Kick Out Zwarte Piet (KOZP) dit jaar opnieuw. Maar in de meeste plaatsen, op televisie en in winkels is Piet al een tijdje niet meer zwart. “Protesten tegen Zwarte Piet stammen al van honderd jaar geleden, maar vanaf 2011 laaide de verontwaardiging over de figuur echt op,” vertelt Balkenhol. Het begon zo: “Quinsy Gario en Jerry Afriyie stonden toen bij de intocht in Dordrecht met een T-shirt aan met de leus Zwarte Piet is Racisme . Zij werden keihard tegen de grond gewerkt door de politie. Anderen waren zo geschokt door die gewelddadige aanhouding, dat ze ook besloten in actie te komen. Vervolgens barstte het protest echt los.”

Strijd om Piet

Er komt hierdoor ook een tegenprotest op gang, zegt Balkenhol: “Mensen hadden het gevoel dat ‘onze’ tradities werden bedreigd, afgepakt.” Bepaalde gewelduitingen van voorstanders van Zwarte Piet hebben juist een belangrijke rol gespeeld in de ommekeer van het gedachtegoed over Piet. “Dat heeft eigenlijk een averechts effect gehad,” stelt Balkenhol. “In Rotterdam, Eindhoven, Joure, Staphorst en op veel andere plaatsen vielen bijvoorbeeld hooligans vreedzame demonstranten tegen Zwarte Piet aan. Een vergadering van Kick Out Zwarte Piet werd verstoord door mensen met honkbalknuppels. Dat leidde ertoe dat een breder publiek dacht: daar wil ik niks mee te maken hebben.” Zo zijn er steeds meer mensen en winkels overstag gegaan en is het dominante beeld vandaag de dag de Roetveeg Piet.

Toekomst van Sinterklaas

Balkenhol ziet de toekomst rooskleurig in: “Ik denk dat de strijd grotendeels gestreden is, en dat we nu steeds meer een sinterklaasfeest krijgen dat we met z’n allen met veel plezier kunnen vieren.” Daarnaast zijn roetveegpieten geen bedreiging voor het sinterklaasfeest zelf: “Tradities veranderen altijd, ook Sinterklaas. Maar verdwijnen zal het feest niet, daar is het veel te belangrijk voor. Heel veel mensen zijn eraan gehecht, Sint blijft altijd.”

Lees het artikel van de NOS (18 november 2023).