Februari 2024: Waarom we Valentijnsdag (en andere feestdagen) vieren
Vandaag is het de dag van de liefde: Valentijnsdag! Waar komt Valentijnsdag vandaan? Waarom vieren we feestdagen? Wat is de rol van rituelen? Kunnen tradities en feestdagen veranderen? Op Radio Swammerdam vertelt antropoloog Irene Stengs over Valentijnsdag en de rol van feesten en rituelen in ons leven.
We vieren Valentijnsdag op de naamdag van de heilige Valentijn. De oorsprong van Valentijnsdag is onduidelijk, maar in de loop van de 19e eeuw wordt Valentijnsdag steeds populairder in Amerika en krijgt het een steeds grotere waarde. Hoewel de invulling van een traditie als Valentijnsdag eeuwenoud en vast lijkt te staan, verandert dit door de jaren heen. We voegen steeds elementen en rituelen toe. Bijna alle feesten hebben namelijk de tendens om te versnellen en te groeien: we willen het steeds groter en mooier maken.
Valentijnsdag wordt vaak als een feest van de commercie gezien. Dit komt vooral doordat we feestdagen graag thematiseren en tastbaar willen maken. Dit zorgt ervoor dat bedrijven hier handig op inspelen en de winkels vol liggen met hartjes en rozen en andere spullen binnen het thema. Achter de façade van de commercie gaat het voor de mensen die aan Valentijnsdag doen uiteindelijk altijd wel om de welgemeende rituelen.
Onze feestdagen zijn daarmee dagen die zich onderscheiden van de ‘gewone’ dagen omdat er iets belangrijks gebeurt. Deze dagen markeren we met allerlei handelingen en rituelen die anders niet zouden plaatsvinden. Op deze manier helpen feesten en rituelen ons om de tijd beter in te delen. Stengs: “Universeel vieren mensen bepaalde momenten die belangrijk zijn in het jaar. En daarmee maken mensen als het ware de tijd invoelbaar.”
Beluister de uitzending op Radio Swammerdam (11 februari 2024).
