Maart 2024: Maria

Van 1880 tot 1990 is Maria de meest voorkomende meisjesnaam in heel Nederland, en met name in Limburg is de naam zeer populair. De Limburger spreekt met naamkundige Gerrit Bloothooft over de opkomst en ondergang van de populairste naam in deze provincie ooit.

Opkomst

Waarom was Maria zo lang zo populair? Bloothooft geeft daarvoor twee redenen: geloof en traditie. “Er was een tijd dat landelijk gezien één op de tien meisjes zo werd genoemd. De wortels daarvan liggen in het christelijke geloof en de verering van Maria, als moeder van Jezus, die al in de middeleeuwen bestond. Decennialang pushte de pastoor ouders om hun kind Maria te noemen. Limburgers zijn daarin buitengewoon volgzaam geweest, laten de data zien. Veel meer dan in bijvoorbeeld Brabant.” Daarnaast is er ook nog de vernoemingstraditie: mensen vernoemen hun kinderen naar opa of oma. En die oma’s heetten toen al bijzonder vaak Maria.

Betekenis

De betekenis van de naam Maria is volgens het Meertens Instituut ‘zeer onzeker’. Er zijn meer dan zestig verklaringen voor de naam, waarbij ‘bitterheid’ de gebruikelijkste is. Voordat de naam populair werd, hadden mensen juist schroom de naam te gebruiken als persoonsnaam, omdat hij verwees naar de moeder van Christus.

Ondergang

De ondergang van Maria in Limburg begint in de jaren zestig en zeventig. “Mensen lieten zich niet meer door de pastoor vertellen wat er moest gebeuren. Het is de tijd van de individualisering, waarbij de religieuze groepsdruk enorm afnam. Mensen gingen voornamen uitkiezen die ze zelf mooi vonden. Maria legt het af en de vernoeming naar grootouders verplaatst zich naar de tweede of derde naam,” aldus Bloothooft.

Volgens Bloothooft hoeft de naam voorlopig ook nog niet te rekenen op een revival. Een naam is meestal enkele generaties niet populair voordat hij weer in de mode komt, zegt hij. “En er is een internationale vervanger: Mia. Die naam verwijst ook naar Maria en wordt wereldwijd goed uitgesproken. Dat is voor veel ouders tegenwoordig belangrijk.”

Toch is Maria niet volledig verdwenen uit Limburg. In 2016 en 2017 kregen twee pasgeboren Limburgsen nog deze naam. Zo houden die paar kinderen de traditie in Limburg toch nog een beetje levend.

Lees het volledige artikel van de Limburger (voor abonnees, 9 maart 2024).