Maart 2024: Ani, Turks of Armeens?
Ani is een eeuwenoude stad in het oosten van Turkije, tegen de grens met Armenië. De Turken vinden de stad Turks, de Armenen zeggen dat de stad Armeens is. NRC bespreekt met Aysenur Korkmaz hoe Turkije en Armenië botsen in Ani.
De botsing tussen de Turkse en Armeense perspectieven over Ani wijzen op een botsing tussen twee vormen van nationalisme, zegt Korkmaz. Ze is als historicus verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en het Meertens Instituut en onderzoekt de Armeense Genocide en Armeense nationale identiteit. “De Turkse variant is, kortgezegd: dit is van ons, want wij hebben het veroverd. De Armeniërs daarentegen zeggen: dit is van ons, want wij waren hier eerst.” In de stad zijn invloeden van beiden landen te vinden. De 11de-eeuwse moskee is gebouwd nadat krijgsheer Alp Arslan Ani veroverde op de Byzantijnen. Naast de moskee staan tussen de ruïnes daarnaast tal van Armeense kerken en de kathedraal, het grootste gebouw van de stad.
De stad is voor Armeniërs ook belangrijk vanwege de Armeense Genocide (1916-1917). Hierbij werden Armeniërs uit het ineenstortende Ottomaanse Rijk verdreven en 1 tot 1,5 miljoen werden gedood. “Armeniërs leggen die link tussen Ani en de genocide niet zozeer omdat hun volk precies op deze plek is verdreven of vermoord, maar omdat Ani symbool staat voor het culturele verlies dat gepaard ging met de genocide”, zegt Korkmaz. “Dat verlies wordt des te meer gevoeld omdat Ani pal tegen de grens ligt en vanuit Armenië te zien is. Dat maakt Ani een altijd aanwezige afwezige.” De grens tussen Turkije en Armenië is namelijk gesloten, en de lange reis om de stad te bereiken via Georgië is niet voor iedereen betaalbaar.
Lees het artikel in de NRC (voor abonnees, 20 maart 2024).
