November 2024: Zuinig koken met historische kookboeken

De Taiwanese Ying-Tzu Lin is Meertens-NIAS Fellow en heeft een jaar lang oude Nederlandse kookboeken gelezen en onderzocht. Telkens met de vraag: welke duurzame lessen uit deze historische boeken kunnen we vandaag de dag gebruiken bij het bereiden van ons eten?

In De Verstandige Kock (1667) staat bijvoorbeeld dat peultjes vroeger gestoomd werden met een heel klein beetje water, waardoor de smaak behouden blijft. “In vergelijking met nu is dat een veel zuinigere manier van eten bereiden. Tegenwoordig gebruiken Nederlanders veel meer water bij het koken, terwijl dat vaak niet nodig is,” zegt Lin. Zelf komt ze uit Taiwan, waar het gebruikelijk is om producten uit de eigen regio te kopen en seizoensgebonden te koken. “In Nederland gebeurt dat allebei weinig. Daarom ben ik mij gaan verdiepen in oude gerechten. Om te kijken wat Nederlanders vroeger aten en hoe zij met hun eten omgingen.”

Eenpansgerechten

Lin ontdekte dat Nederlanders – of eigenlijk: de elite voor wie kookboeken werd geschreven – vroeger een ruimer assortiment aan ingrediënten gebruikten. Alle ingrediënten gingen samen in een grote pan. “Tegenwoordig kun je op vier pitten koken. Toen was er één vuur en daar moest je het mee doen.” Eenpansgerechten zijn ook nu wel populair, zegt Lin, maar moderne Nederlanders kijken daarvoor vaak naar de Mediterrane of Aziatische keuken. Terwijl er zoveel ‘Nederlandse’ eenpansgerechten zijn waar je uit kunt kiezen. Haar tip: kijk eens op kookhistorie.nl. Daar staan allerlei recepten en bereidingstips uit onder meer De Verstandige Kock. Hoeveelheden ontbreken bij de recepten, dat wel, dus het is wat uitproberen.

Volgens Lin kunnen we veel leren van de kookboeken uit het verleden. “Mensen waren toen zuiniger op de ingrediënten en verspilden niet zoveel als nu. Maar sober omgaan met eten betekent niet dat je slecht hoeft te koken. De zuinigheid en efficiëntie zit er juist in dat je eten op een zorgvuldige manier bereidt, en vooral niet te gehaast.”

Lees het hele artikel in de Trouw (25 november 2024).

Of lees het interview met Lin uit onze nieuwsbrief.