December 2024: Leer een streektaal

Alle streektalen in Nederland verliezen aan populariteit. En volgens experts is dat een groot verlies. In Doetinchem wordt daarom een speciale cursus Achterhoeks georganiseerd om meer mensen kennis te laten maken met het dialect. Omroep Gelderland sprak naar aanleiding hiervan met taalonderzoeker Leonie Cornips.

Volgens Leonie Cornips is het leren van een streektaal gedurende de jonge jaren zeer bevorderlijk voor de taalontwikkeling. “Kinderen die thuis tweetalig zijn opgevoed, hebben vaak meer aanknopingspunten bij het leren van het Nederlands. Velen vinden bijvoorbeeld het verschil tussen de korte ‘ei’ en de lange ‘ij’ lastig. Kinderen die met het Achterhoeks zijn opgegroeid kunnen woorden waarin de lange ‘ij’ wordt gebruikt makkelijker herkennen, gezien deze klank in het Achterhoeks als een ‘ie’ wordt uitgesproken. ‘Pijp’ wordt ‘piep’.”

Terwijl de streektaal en het Nederlands vroeger naast elkaar bestonden, wordt de streektaal nu vervangen door het Engels. “Veel kinderen leren het Engels van het internet. Daardoor ontbreekt vaak een persoonlijke verbintenis,” vertelt Cornips. “Het leren van een taal is van nature een sociaal proces, waardoor woorden een emotionele lading krijgen. Bijvoorbeeld een kind dat valt en door de moeder getroost wordt, waarna het zich beter voelt. Er ontstaat een lichamelijke verbinding met de woorden. Met het internet als leermeester ontbreekt deze emotionele verbinding. Er wordt daarom ook veel makkelijker gevloekt en gescholden in het Engels omdat mensen vaak niet het gewicht voelen van de woorden.”

Lees meer bij Omroep Gelderland (3 december 2024).