December 2024: Collectief rouwen om een kat

In Ronse in België branden kaarsjes en lichtjes voor Hermes, een geliefde kater die overleed na een aanrijding. “We missen je avonturen,” schrijft iemand op een bord. Het zegt iets over onze huidige herdenkingscultuur.

Sinds deze week is de Beekstraat in Ronse uitgegroeid tot een plek van pelgrimage. Tegen een witte achtergevel met daarop een muurschildering van kater Hermes liggen knuffels en bloemen. Tientallen kaarsjes en lichtjes branden. De knuffels, bloemen en lichtjes bij de muurschildering van Hermes doen denken aan die bij koffiebar Ruya in Schaarbeek, ter herdenking van caféhoudster Diana die er vorige week werd neergestoken, of aan die bij hotel Casa Sur in Buenos Aires waar voormalig One Direction-zanger Liam Payne in oktober overleed.

Kennelijk is dit nu onze herdenkingscultuur. Iemand sterft en binnen de kortste keren schiet er een bos aan knuffels, bloemen en lichtjes uit de grond. Zie ook de vele bermmonumenten voor verkeersslachtoffers en slachtoffers van geweld of voor sterfgevallen door brand, verdrinking en zelfdoding. ‘Heilig afval’ noemt de antropologe Irene Stengs deze spullen. Ze behoren aan niemand toe en kunnen niet blijven waar ze zijn, maar ze krijgen niettemin een bijna heilige status en kunnen dus niet zomaar worden weggegooid. Stengs deed onderzoek naar de collectieve rouw na de moord op Peter R. de Vries.

Lees het artikel in De Morgen (voor abonnees, 14 december 2024).