Februari 2025: Herdenken mag ook in stilte

Vijf jaar geleden eiste het monstertruckdrama in Haaksbergen drie levens en 28 zwaargewonden. Herdenken van het ongeluk gebeurt niet officieel, maar dat is begrijpelijk volgens rituelenonderzoeker Irene Stengs.

Irene Stengs verdiept zich in hedendaagse herdenkingsrituelen, zoals stille tochten en bermmonumenten, maar ook massale herdenkingen rond André Hazes, Theo van Gogh en de MH17-ramp. “Hoezeer het herdenken van dit drama nu moreel het juiste lijkt, moet je je afvragen: van wie zijn de doden? Die zijn in eerste instantie van de mensen die elke dag leven met het leed en gemis. Dat moet leidraad zijn. Niet: wil de gemeenschap herdenken? Want ‘dé’ gemeenschap bestaat niet. De gemeenschap, dat zijn dorpsgenoten,  mensen van verder weg, ambtenaren, families… Ieder met zijn eigen beleving. Wat wordt er met een georganiseerde bijeenkomst herdacht en door wie? Wanneer mag het herdenken stoppen? Niet herdenken – al is het vijf jaar geleden – is helemaal niet raar.”

Het dorp heeft een monument en benoemt de slachtoffers jaarlijks in een gebed. Die erkenning is belangrijk, zegt Stengs. Belangrijk vindt ze voor de verwerking, dat het ongeluk  consequenties had. De toenmalige burgemeester is opgestapt. Een monstertruckshow komt er nooit meer op die plek. Daarbij, het ongeluk is herdacht met stille tocht en monument. “Er is al erkenning dat dit iets groots is.”

Lees het artikel in Tubantia (20 februari 2025).