April 2025: Michiel de Ruyter is toe aan verandering

Na negentig jaar is het tijd voor verandering, zo vertelt de directeur van een school in Amstelveen. “Michiel de Ruyter is een traditionele naam en straalt klassiek onderwijs uit. Het team vroeg zich daardoor af of de naam nog past bij wie wij zijn.”

Is Michiel de Ruyter nog wel van deze tijd? “Dat hangt af van hoe je deze tijd definieert”, begint Markus Balkenhol, antropoloog bij het Meertens Instituut. “Zie je onze tijd als die van de universele mensenrechten, progressieve waarden enzovoorts, dan is het niet van deze tijd. Maar zie je deze tijd als een van ‘Nederland eerst’ en eeuwige tradities, dan past de naam wellicht heel goed.” Balkenhol deed lange tijd onderzoek naar standbeelden van historische figuren, zoals dat van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn. “Mensen weten heel goed wat hij allemaal heeft gedaan, waaronder genocide gepleegd, maar dat deert de mensen niet. Ze willen hem behouden op zijn sokkel: ‘Het was een boef, maar wel onze boef’.”

Dat komt volgens Balkenhol doordat historische figuren verstrengeld zijn met onze identiteit. “Het is een beeld van wie wij zijn en willen zijn.” En dat maakt het een gevoelig gesprek. Wissen we met een naamswijziging zoals die in Amstelveen dan een deel van de geschiedenis uit? “Maar wiens geschiedenis wordt dan uitgewist?” reageert Balkenhol. “En wat wordt er uitgewist als hij blijft staan?”

Lees het artikel in PZC (16 april 2025).