Publicatie

Verschenen Boeken 2002

De musealisering van het platteland. De historie van een Brabants boerenhuis

Gerard Rooijakkers, Anneke van Lierop & Renate van de Weijer

188 pagina's
Nijmegen, SUN, 2002
(uitverkocht, nog enkele exemplaren via auteur verkrijgbaar)

Hoe tijdloos en ongerept het buitenleven voor de argeloze buitenstaander en stadse stoepenschijter ook mag lijken, het Nederlandse platteland heeft in de loop der tijd vele transformaties ondergaan. Naast het overplaatsen van boerenhuizen in bijvoorbeeld openluchtmusea wordenbepaalde boerderijen soms zélf een museum. In dit boek wordt voor het eerst een cultuurhistorisch commentaar gegeven op het verschijnselvan de musealisering van het platteland, waarbij wordt ingezoomd op de lotgevallen van een concreet boerenhuis in de Meierij van 's-Hertogenbosch, dat na een lange bewoningsgeschiedenis sinds 1975 door het leven gaat als de 'Meierijsche Museumboerderij' te Heeswijk (gemeente Bernheze). Zowel de bouwhistorie, waarin de sporen van mens en dier de gebruikstrajecten verraden, als het ontstaan en de ontwikkeling van deze lokale museale presentatievorm komen aan bod. Het boek besluit met een beschouwing over het platteland als 'toeristisch-recreatief product'. Het betreft de actuele agrotoeristische exploitatie van het buitengebied hetgeen in Noord Brabant leidt tot een verheerlijking van 'goei kamers, goei spul en goei volk'.


  God verborgen en nabij
Religie als heilig spel

Jan Bluyssen & Gerard Rooijakkers

404 pagina's
Amsterdam: Anthos, 2002
2e druk, uitverkocht

Steeds meer mensen zijn van het werkelijk bestaan van God allerminst overtuigd. Maar de vraag naar God blijft talloze anderen bezighouden. God is niet vanzelfsprekend, maar vragen naar hem wel. God is onbereikbaar en oneindig anders, maar tegelijkertijd vertrouwd en heel dichtbij. Deze paradox maakt dat gelovigen God ervaren als verborgen én nabij. Het zoeken en streven is de sacrale mens eigen, maar hij heeft dat niet geheel zelf in de hand. Het goddelijke wordt immers geopenbaard aan de mens, die het vervolgens een plek geeft in zijn wereldbeeld. Terwijl Gerard Rooijakkers vanuit een historisch-antropologisch perspectief nagaat hoe mensen spelen met God, bekijkt Jan Bluyssen in dit boek vanuit een pastoraal-theologische invalshoek hoe God speelt met de mensen.

 


  Amsterdams

Jan Berns m.m.v. Jolanda van den Braak

Taal in Stad en Land

ISBN 90-1209-004-0
Den Haag, SDU, 2002
Te verkrijgen in de boekhandel of bij de SDU
€ 12,50 (inmiddels uitverkocht)


  Haags

Michael Elias i.s.m. Ton Goeman

ISBN 90-1209-005-9
Den Haag, SDU, 2002

Wat is voeren en zuigen?
Is er zoiets als een Haagse woordenschat?
Wat zijn schâhtekeisen en schâhtmejauren?
Waardoor is het Haags een exportproduct geworden?

Waarschijnlijk is er in Nederland geen stadsdialect zo bekend als het Haags. Werd er in de jaren zeventig nog op neergekeken, sindsdien is het prestige opmerkelijk toegenomen. Wat is het verschil tussen het Haagse neoplat en het echte ààwe Haags dat je vroeger in de arbeidersbuurten hoorde? Sprak men een paar eeuwen terug ook al zo? Dit boek gaat op dergelijke vragen in. Ook de literatuur in en over het Haags komt aan bod.
 Koningin Beatrix ergerde zich indertijd aan kroonprins Willem-Alexander als hij de vrije jongens nadeed. Niet verwonderlijk, vond anno 2001 een zegsman die in de Schilderswijk was blijven wonen, "as koningin kejje dat toch niet goedvinde.."

Michael Elias (Den Haag, 1948) studeerde in 1977 af op Plat-Haags. Hij heeft een adviespraktijk voor taal en tekst en schreef een proefschrift over raadselverhalen.
Ton Goeman (Stad Delden, 1943) werkt aan het Meertens Instituut van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Hij schreef onder meer een boek over het bijna verdwenen dialect van Zoetermeer.

Uit de serie Taal in Stad en Land
Te verkrijgen in de boekhandel of bij de SDU
€ 12,50


  Rotterdams

Marc van Oostendorp


ISBN 90-1209-007-5
Den Haag, SDU, 2002

Wat is een kanenbraaier?
Wat bedoelen Rotterdammers met de uitdrukking naar het Noordereiland zijn?
Wie was de Reus van Rotterdam?
Waar staat de Rubroekstraat bekend om?

Rotterdam is volgens de Rotterdammers de enige wereldstad van Nederland. Je kunt dan ook een heleboel invloeden horen in hun taal. Zelfs wie alledaagse 'puur' Rotterdamse zinnetjes als Kejje dat nie hore dan? en Lussie een kaakie? bestudeert, vindt er sporen in terug van hoe nieuwkomers de taal hebben geleerd en beïnvloed. In dit boek wordt, aan de hand van deze en talloze andere leuke, interessante, grappige en ontroerende voorbeelden, geïllustreerd hoe levendig het Rotterdams nog altijd is. Ook komt de literatuur in en over het Rotterdams aan bod en wordt de houding van de Rotterdammers tegenover hun taal onder de loep genomen.

Marc van Oostendorp (Rotterdam, 1967) werkt bij het Meertens Instituut en het Genootschap Onze Taal. Hij schreef boeken over taal, taalkunde en computers.

Uit de serie Taal in Stad en Land
Te verkrijgen in de boekhandel of bij de SDU
€ 12,50


  De Nederlandse volkskunde
De verwetenschappelijking van een emotionele belangstelling

Ton Dekker

ISBN 90-5260-068-6
Amsterdam, Aksant, 2002

Te verkrijgen in de boekhandel
€ 27,50


  Een buurt in beweging: Talen en culturen in het Utrechtse Lombok en Transvaal

Hans Bennis, Guus Extra, Pieter Muysken en Jacomine Nortier (red.)

ISBN 90-5260-015-5
Amsterdam, Aksant / TCULT, 2002
Te verkrijgen in de boekhandel
€ 22,65

Een buurt in beweging is een boek over culturele identiteit, verandering en integratie. Het bevat taalkundige en etnologische essays van de onderzoeksgroep TCULT (Talen en Culturen in het Utrechtse Lombok en Transvaal), gebaseerd op vier jaar onderzoek in een multi-etnische wijk.
Centraal staat de vraag welke aspecten van taal en cultuur allochtonen en autochtonen in een multi-etnische wijk van elkaar overnemen, en welke juist niet.
Lombok, met zijn veelheid aan culturen, is bij uitstek een onderzoeksgebied voor taal- en cultuurverschijnselen. De wijk geniet zelfst tot over de grenzen bekendheid, onder meer omdat hij door de lokale overheid en in de media als een soort modelwijk van multicultureel Nederland wordt gepresenteerd. Er wonen mensen uit de gehele wereld. Nederlanders, Marokkanen, Turken en Surinamers vormen de grootste bewondergroepen. Wat gebeurt er met de taal, orale cultuur (ver vertellen van verhalen en zingen van liedjes), religieuze cultuur en culturele identiteit van verschillende groepen mensen die in dezelfde wijk wonen en die voortdurend met elkaar te maken hebben? In Een buurt in beweging worden gewone en bijzondere taal- en cultuuruitingen geanalyseerd. het boek laat iedere geïnteresseerde grondig kennismaken met de complexiteit van taal en cultuur in Nederland.


  P.J. Meertens van het Meertens Instituut

Samenstelling en redactie: Peter Jan Margry

ISBN 90-7038-969-X
Uitgeverij Verloren, 2002

In deze uitgave staan in grote lijnen twee verschillende verhalen beschreven. Het eerste werpt licht op de mens Piet Meertens en het tweede gaat in op betekenis van de wetenschapper P.J. Meertens voor de onderzoeksterreinen waarop hij en 'zijn' instituut actief waren en zijn: Nederlandse Etnologie (de vroegere volkskunde) en Variatielinguïstiek (de voormalige afdelingen Dialectologie en Naamkunde). Met deze informatie kan een ieder voor zichzelf bepalen wanneer de betrouwbaarste visie van Meertens op zichzelf en zijn eigen werk tot stand is gekomen: in 1940 of in de zeventiger jaren. Welke van de twee dat ook zou zijn, Meertens' rol in het ontstaan, de opbouw en de positionering van het instituut in het (internationale) onderzoeksveld is zo bepalend geweest, dat het instituut met recht zijn naam draagt.
Peter Jan Margry is als senior-onderzoeker Religieuze Cultuur verbonden aan het Meertens Instituut.