Publicatie

Grassroots Memorials

Dit boek analyseert het fenomeen van straat- of bermmonumentjes die bijvoorbeeld worden opgericht na zinloos geweld, bij gevaar of in tijden van sociale onrust. Het gaat om tijdelijke herinneringsplekken met een geïmproviseerd karakter, die vanwege hun totstandkoming vanuit de bevolking in het Engels met 'grassroots memorials' worden aangeduid.

Dergelijke monumentjes zijn veelal 'assemblages' van uiteenlopende voorwerpen en documenten. Ze vormen een recent en dynamisch fenomeen waarmee collectieve en individuele identiteiten worden uitgedragen en kunnen zodoende het ontstaan van de nationale herinnering van hen die in het reine proberen te komen met hun traumatisch verlies, inzichtelijk maken. Het boek focust op de hybride kwaliteit van tijdelijke herinneringsplekken, zijnde zowel plaatsen van rouw als brandpunten van protest en ongenoegen. Het boek biedt naast een uitgebreide inleiding op het thema ook een breed scala aan case studies: onder meer de anti-maffia monumenten in Italië, de herdenkingsplekken voor Theo van Gogh, de 9/11 memorials van New York, de 11 maart rouwplekken in Madrid. Daarnaast behandelen enkele hoofdstukken de omgang van erfgoedprofessionals met de materiële cultuur van deze monumentjes, die in toenemende mate tot erfgoed wordt verklaard (bijvoorbeeld de materialen van 9/11 of na de moord op Fortuyn).

Peter Jan Margry is als onderzoeker verbonden aan de afdeling Nederlandse Etnologie van het Meertens Instituut (KNAW). Cristina Sánchez-Carretero is als onderzoeker verbonden aan het Institute of Heritage Studies (Incipit) van de Spanish National Research Council (CSIC) in Santiago de Compostela, Spanje.