We doen parodiëren, wah! Carnavaleske identiteiten in taal en cultuur.

 

Mensen weten precies wat het eigene aan hun dialect is of wat hun feesten uniek voor de streek maakt. In Limburg bijvoorbeeld zeggen mensen dat zinnen als ‘hij doet in de tuinen werken’ of ‘zij doet rennen’ voorbeelden van typische Limburgse zinnen zijn. Toch wijst onderzoek uit dat een dergelijke zin in heel Nederland voorkomt, met uitzondering van de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. In het Nederlands van Heerlen (“Huilands”) drukt de combinatie doen met een ander werkwoord uit dat het onderwerp van de zin de activiteit altijd uitvoert. Hij doet vissen betekent dat ‘hij een visser is’, iemand die regelmatig vist. Als iemand maar een keer zijn hengeltje uitgooit, zegt men ‘Hij vist ook wel eens’. Doen heeft dus een wezenlijke grammaticale functie die niet voorkomt in het standaard Nederlands.

In onze lezing analyseren we de carnavaleske zomerhit “Naar Talia” van de Heerlense Getske Boys uit 2010. De Getske Boys spelen met doen. Doen komt bijna in elke zin van het lied voor: niet in de betekenis zoals hierboven geschetst maar juist op grammaticaal incorrecte wijze. Kortom, op carnavaleske wijze parodiëren de Getske Boys het gebruik van doen en daarmee Heerlense sprekers, Heerlen en het Huilands. Door deze combinatie van taal en lied in geritualiseerde, carnavaleske vorm wordt datgene wat als lokale identiteit beleefd wordt versterkt uitgedrukt.

 

Cornips, Leonie & Irene Stengs (2011, november 11). We doen parodiëren, wah! Carnavaleske identiteiten in taal en cultuur. Interne Geneeskunde, Faculteit Geneeskunde, Universiteit van Maastricht, Wetenschapsdag, “schaduwuniversiteit” UIL+ (lezing te houden op 11/11/2011 om 11.11 uur precies).

Project: Constructie van lokale identiteit in Limburg