Antal van den Bosch benoemd tot bijzonder hoogleraar Taal en Kunstmatige Intelligentie

Prof. dr. A.P.J van den Bosch (1969) is benoemd tot bijzonder hoogleraar Taal en Kunstmatige Intelligentie aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam (UvA). De bijzondere leerstoel is ingesteld vanwege de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Van den Bosch combineert zijn leerstoel met zijn directeurschap van het Meertens Instituut van de KNAW.

Antal van den Bosch ontwikkelt in zijn onderzoek machine learning en taaltechnologie. Het grootste deel van zijn werk ligt op het snijvlak van deze twee gebieden: computers die natuurlijke taal leren begrijpen en genereren.

Als bijzonder hoogleraar aan de UvA gaat Van den Bosch werken aan twee tegengestelde lijnen van onderzoek: AI voor taal, en taal voor AI.

AI voor taal: Technieken uit de kunstmatige intelligentie kunnen gebruikt worden om fenomenen uit de natuurlijke taal te modelleren; dat is sinds de jaren ’60 de basis van de computationele linguïstiek. De leerstoel richt zich specifiek op de vraagstelling hoe AI-methoden gebruikt kunnen worden om taalvariatie te modelleren. Modellen van taalvariatie helpen in het begrijpen en voorspellen van variatie en het verifiëren van taalkundige theorieën over die variatie. Een nadruk zal liggen op syntactische variatie in het Nederlandse taalgebied, op basis van de dataverzamelingen van het Meertens Instituut (bv. de SAND) en op basis van nieuw materiaal, zoals sociale media-data.

Taal voor AI: Op talig gebied mist AI vaak de subtiliteit van taalvariatie: dialectsprekers worden niet herkend door de op standaardtaal getrainde spraakherkenner; automatisch gegenereerde vertalingen bevestigen de inherente bias in de taaldata waarop ze getraind zijn; uitingen van gebruikers van computersystemen hebben vaak emotionele ladingen en context die gemist worden door de vooralsnog oppervlakkige methoden van natuurlijke taalverwerking van de huidige generatie chatbots. De leerstoel richt zich op het ontwikkelen van taalkundig slimme AI.