Oktober 2023: Gender reveal parties

Bij een gender reveal party wordt het geslacht van een ongeboren kind feestelijk bekendgemaakt. Deze traditie wordt steeds populairder, maar is ook omstreden. Hoe is dit ontstaan en waarom roept het zoveel emotie op? In een audiodocumentaire spreken journalisten met Irene Stengs over dit nieuwe ritueel.

Roze of blauw?

‘En, weten jullie al wat het wordt?’ Dat is vaak een van de eerste dingen die men van aanstaande ouders wil weten. Steeds meer stellen besluiten om dit in bijzijn van familie en vrienden te onthullen met een zogeheten ‘gender reveal party’. Journalisten Cecile Elffers en Elja Looijestijn onderzoeken dit relatief nieuwe fenomeen, in de audiodocumentaire Roze of blauw. De gender reveal party past duidelijk in een maatschappelijke trend waarin we allerlei mijlpalen in het leven steeds groter vieren, zegt Stengs. “Waar we vroeger alleen stilstonden bij geboorte, huwelijk en dood, worden nu veel meer levenscyclusmomenten gevierd met een speciaal ritueel. Dit heeft te maken met verschillende ontwikkelingen: de kleinere rol van de kerk, de grotere waardering voor het tonen van emoties in het openbaar, en de manier waarop we naar ouderschap zijn gaan kijken. Met de groei van de welvaart zijn gezinnen kleiner geworden, vrouwen worden steeds later moeder en zwangerschap en geboorte worden steeds belangrijker gemaakt. Daarin passen bijvoorbeeld de babyshower, de grote ooievaar in de tuin en ook de gender reveal party. Een van mijn stellingen is bovendien dat alle rituelen de neiging hebben om zich te vermenigvuldigen en uit te vergroten.”

Gendernormen

Tegenwoordig staat de rigide indeling van mensen in mannen en vrouwen steeds meer ter discussie. De journalisten vragen zich af of het wenselijk is om een ongeboren kind al direct in een hokje te duwen. Antropoloog Stengs vindt in elk geval van niet. “De meeste mensen zeggen dat het ze niet uitmaakt of ze een jongen of een meisje krijgen. Op het moment dat je dit openbaart aan de omgeving met een apart ritueel benadruk je het wel. Die gender reveal party’s verraden een bepaalde onrust in delen van de maatschappij. In de samenleving worden allerlei discussies gevoerd of sekse en gender wel een-op-een met elkaar verbonden zijn. Bij zo’n feest draait het erom dat de buitenwereld weet: dit is de sekse, dit is het gender, en die horen bij elkaar. Veel mensen die een gender reveal party organiseren zullen daar niet bewust over nadenken, maar zo’n ritueel doet iets in de wereld.”

Audiodocumentaire

De audiodocumentaire Roze of blauw gaat over dit relatief nieuwe ritueel en wat het zegt over onze maatschappij. Makers Cecile Elffers en Elja Looijestijn volgen Marissa, die zwanger is van haar tweede kind en een gender reveal party organiseert. Ze spreken allerlei betrokkenen, van enthousiaste echoscopisten tot een sceptische vader en een rituelen onderzoeker. Uiteindelijk komt er antwoord op de grote vraag: kleurt Marissa’s feestje roze of blauw?

Lees het artikel over de audiodocumentaire op VPRO of beluister de documentaire via Docs (11 oktober 2023).