Mei 2025: Glittertheologie in Dollywood
Theoloog Rachèl Blokhuis-Koopman onderzoekt hoe religie, erfgoed en entertainment samenkomen in Dollywood: het themapark van zangeres Dolly Parton in Tennessee. Wat zegt deze unieke plek over geloven in het publieke domein en over de kracht van populaire cultuur als drager van theologie?
Dollywood Difference
In Dollywood komen Appalachische bergcultuur en vermaak voor de hele familie samen in een ode aan gospelmuziek, Amerikaans zuidelijke tradities en, zoals de website trots vermeldt, bekroonde gastvrijheid. Dit noemt men daar de ‘Dollywood Difference’: een beleving die bezoekers niet alleen zien, maar vooral voelen. Verscholen in de heuvels voert Dollywood dit zuidelijke thema op allerlei fronten door in een mix van nostalgie, entertainment en religie.
Hoe komt het dat een commercieel themapark zich waagt aan onderwerpen als religie en nationalisme? Volgens Blokhuis-Koopman moeten we hiervoor bij Dolly Parton zelf zijn: “Een vrouw van uitersten: extravagant, camp, humoristisch én bijzonder vrijmoedig over haar geloof. Dankzij haar zelfspot, authenticiteit en drag-achtige esthetiek is ze een queer icoon, terwijl ze tegelijk conservatieve christenen weet te binden.”
Glittertheologie
Blokhuis-Koopman vertelt dat deze theologische ondertoon van Dollywood niet altijd zichtbaar of voelbaar is in het park, verpakt als die is in entertainment en camp. Maar juist in die extravagante vorm, met subtiele Bijbelse verwijzingen en een open boodschap van liefde en geloof, schuilt echter een verrassende oprechtheid. Ze noemt het ‘glittertheologie’: “Het paradoxale karakter van Dolly’s persona komt tot uiting in haar persoonlijke geloofsverhaal waarmee ze anderen wil inspireren: ‘over de top kitsch’, maar toch puur. Doorleefde theologie zonderde prekerigheid, maar met onmiskenbare glans.”
Lees meer over het onderzoek van Blokhuis-Koopman in het Nederlands Dagblad (15 mei 2025).
Rachèl Blokhuis-Koopman is theoloog en promovenda bij MAKEBELIEF, een project wat onderzoekt hoe religie, erfgoed en nationale identiteit worden verbeeld in themaparken en musea in Nederland, de Verenigde Staten, Turkije en China.