14 mei 2024: Louis Peter Grijp-lezing 2024 over Jules de Corte
De jaarlijkse lezing op het gebied van liedcultuur in Nederland wordt dit jaar uitgesproken door Neerlandicus Vincent Roozendaal. Zijn lezing ‘Naar de vrede toe’ gaat over het perspectief van de buitenstaander en het oeuvre van Jules de Corte.
In de jaren 50 was Jules de Corte (1924-1996) wekelijks te horen op de nationale radio, waar hij zijn zelfgeschreven nummers ten gehore bracht. De Corte was blind, maar dit thema komt nauwelijks terug in zijn oeuvre. Wél bezingt hij het perspectief van de buitenstaander, ontdekte liedonderzoeker Vincent Roozendaal. Hij spreekt dit jaar de zevende Louis Peter Grijp-lezing uit, ‘Naar de vrede toe’: Over het perspectief van de buitenstaander en het oeuvre van Jules de Corte, op 14 mei 2024 in Utrecht.
Disability Studies
Hoewel Jules de Corte onder zijn generatie geen bekende naam is, kwam Vincent Roozendaal al snel bij deze artiest uit toen hij binnen zijn liedonderzoek in aanraking kwam met Disability Studies. Hij wilde onderzoeken of De Cortes visuele beperking terug te vinden was in zijn meer dan 3000 liedjes-tellende oeuvre. Tot zijn verrassing kwam hij dit perspectief helemaal niet tegen. “Als je niet zou weten dat hij een visuele beperking had, zou je daar aan de hand van zijn oeuvre niet achter kunnen komen.”
Toch bleek het interessant om zijn werk vanuit die invalshoek te benaderen. Zo ontdekte Roozendaal dat het perspectief van de buitenstaander ruimschoots vertegenwoordigd is in De Cortes werk – van ongetrouwde stelletjes die buiten de kerkelijke normen vallen, tot liedjes over homoseksualiteit. Een pleidooi voor inclusiviteit sijpelt ook door in zijn bekendste lied, ‘Ik zou weleens willen weten’ (1957):
Ik zou weleens willen weten…
Waarom zijn de mensen zo moe?
Misschien door hun jachten en jagen
Misschien door hun tienduizend vragen
En ze zijn al zolang onderweg naar de vrede toe
Binnen het grotere geheel van zijn oeuvre gaat het niet om politieke vrede, maar om vrede voor elkaar, legt Roozendaal uit. “Hij zingt vanuit de exclusie.”
Stilte
Het kader van Disability Studies kan ook een verklaring bieden voor de relatieve stilte die het oeuvre van De Corte sinds zijn overlijden 25 jaar geleden ten deel is gevallen. Waarom heeft hij (nog) geen plek gekregen in het cultureel geheugen, en heeft dat iets te maken met zijn handicap, of met de manier waarop zijn werk – net als hijzelf – niet in een bestaand hokje kan worden gestopt?
In zijn lezing Naar de vrede toe biedt Roozendaal, met behulp van muzikale voordrachten, verrassende nieuwe inzichten op het werk van een groot Nederlands liedzanger en -componist die onterecht in de marge is gebleven.
De lezing wordt muzikaal begeleid door Bart Jakobs.
Praktische informatie
Datum en tijd: 14 mei 2024, 16:00 – 17:30 uur
Locatie: Universiteit Utrecht, Grote Zaal
Kromme Nieuwe Gracht 20
3512 HH Utrecht
Aanmelden: via lied@meertens.knaw.nl
Over de spreker
Vincent Roozendaal (1995) is researchmaster student Nederlandse literatuur en Cultuur aan de Universiteit Utrecht. Hij houdt zich primair bezig met het onderzoek naar het Nederlandstalige lied in de twintigste eeuw.
Over de Louis Peter Grijp-lezing
De Louis Peter Grijp-lezing is een jaarlijkse lezing ter nagedachtenis aan de in 2016 overleden musicus en musicoloog Louis Grijp. Grijp verwierf internationale bekendheid als onderzoeker naar Nederlandse lied- en muziekcultuur, en was vanaf 1990 aan het Meertens verbonden als Bijzonder onderzoeker etnologie. De lezing vindt op of rondom 10 mei plaats, de dag waarop in 1932 het Wilhelmus het Nederlandse volkslied werd.
Deze lezing wordt georganiseerd door het Meertens Instituut en de Universiteit Utrecht.
Meer lezen
Redacteur Mathilde Jansen interviewde Vincent Roozendaal in aanloop naar zijn lezing, voor de Meertens website: ‘Vanuit het perspectief van de buitenstaander, bezingt Jules de Corte de inclusiviteit’. Lees het interview hier.