Conferentie: Meertaligheid op laaggeschoolde werkplekken in grensregio’s

In verband met de ontwikkelingen rondom het coronavirus wordt deze conferentie uitgesteld.

Een nieuwe datum volgt.

Op donderdag 12 maart 2020 vindt bij het CBS in Heerlen de conferentie 'Meertaligheid op laaggeschoolde werkplekken in grensregio’s' plaats. De conferentie wordt georganiseerd door het CBS en het expertisecentrum ITEM (Internationale, Transnationale en Euregionale Mobiliteits- en Grensoverschrijdende vraagstukken in de regio) van de Universiteit Maastricht.

Op laaggeschoolde werkplekken komen dagelijks meertalige werknemers van verschillende nationaliteiten en migratieachtergronden samen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan tuinbouwkassen, distributiecentra, fabrieken en bouwplaatsen.

Communicatie met en tussen werknemers in laaggeschoolde werkplekken wordt vaak als een uitdaging gezien. Om deze reden zijn er de laatste jaren verschillende initiatieven ontwikkeld om de communicatie op deze werkplekken te verbeteren, waaronder een speciale brochure met communicatietips voor de metaalsector uit 2013, en een speciale website met gebaren en symbolen voor communicatie in de bouwsector uit 2018 (https://www.bouwspraak.nl/).

Flexibilisering vormt een extra uitdaging voor communicatie op de werkvloer. Wetenschappelijke studies laten zien dat anderstaligen in de loop van de tijd bepaalde patronen kunnen ontwikkelen, die de communicatie tussen hen kunnen vergemakkelijken. Wanneer een werkplek voor een groot deel uit tijdelijke medewerkers (zoals uitzendkrachten) bestaat, dan is hier echter weinig tijd voor.

Tijdens de conferentie willen we, in een interactieve setting met onderzoekers en professionals, graag ervaringen uit de werkpraktijk met elkaar delen. Welke uitdagingen bestaan er op dit moment bij verschillende bedrijven? Wat zijn best practices, en wat zijn verbeterpunten? Welke hulpmiddelen worden op dit moment al ingezet, en waaraan bestaat nog concreet behoefte?

Op basis van CBS-data zal een algemeen beeld geschetst worden van bedrijven waar meertaligheid en flexibilisering een rol speelt. Daarnaast is er aandacht voor een metaalbewerkingsbedrijf in Noord-Limburg, waar gedurende een lange periode etnografisch onderzoek naar communicatieprocessen is gedaan. 

Concrete vragen die in de vorm van een presentatie, of tijdens twee discussierondes zullen worden besproken, zijn:

• Hoe wordt er in de dagelijkse praktijk met en tussen werknemers gecommuniceerd in laaggeschoolde werkplekken?
• Welke uitdagingen spelen hierbij een rol, en hoe verhoudt de praktijk zich tot het officiële of informele taalbeleid van de bedrijven?
• Zijn communicatiepraktijken, uitdagingen en beleidsmaatregelen anders in laaggeschoolde werkplekken dan elders, en zo ja, welke factoren spelen hierbij een rol?
• Welke verschillen en overeenkomsten zijn er bij bedrijven in de landbouw, de logistiek, de industrie en de bouwsector in Limburg?
• Zijn communicatiepraktijken, uitdagingen en beleidsmaatregelen anders in grensregio’s dan elders, en zo ja, welke factoren spelen hierbij een rol?
• Welke best practices bestaan er op de werkvloer?
• Hoe bruikbaar zijn CBS-data voor het verkennen en oplossen van deze problematiek?
• Hoe kan (wetenschappelijk) onderzoek oplossingsrichtingen aandragen?
• Wat zijn eventuele politieke implicaties?

Na afloop is er een borrel.

Voorlopig programma

Voorzitter: Jos Schiepers (CBS)

09.45 – 10.30 Inloop met koffie en vlaai – Beatrixzaal

10.30 – 10.40 Welkom en inleiding

10.40 – 11.10 De uitdaging van meertaligheid op werkplekken: Marianne Starren, RU

11.10 – 11.50 Paneldiscussie: Meertaligheid in de praktijk
Met o.a. Lambert Weijs (StartPeople)
Discussieleider: Jos Schiepers, CBS

11.50 – 12.00 Koffiepauze

12.00 – 12.20 Meertaligheid in de bouw: Jan ten Thije, UU & Emmy Gulikers, UU

12.20 – 12.40 Meertaligheid in de mijnen: Leonie Cornips, UM / KNAW & Nantke Pecht, UM

12.40 – 13.00 Diversiteit van immigranten op werkplekken: Martine de Mooij, CBS &
Hans Schmeets, CBS / UM

13.00 – 13.45 Lunch – bedrijfsrestaurant

13.45 – 14.30 Communicatiepraktijken in een metaalbewerkingsbedrijf: Daan Hovens, UM

14.30 – 15.00 Meertaligheid bij Poolse vrachtwagenchauffeurs: Bianca Dijkstra, RUG

15.00 – 16.00 Paneldiscussie: De uitdagingen van meertaligheid in bedrijven en hoe hierop te antwoorden

15.00-15.30: Uitdagingen

15.30-16.00: Antwoorden
Discussieleider: Jos Schiepers, CBS

16.00 – 16.15 Afsluiting

16.15 Borrel – bedrijfsrestaurant

Aanmelden

U kunt zich aanmelden voor de conferentie door een e-mail te sturen naar Vildan Kapar. Het aantal plaatsen in de Beatrixzaal is beperkt (maximaal 100). Voor meer informatie over de conferentie kunt u contact opnemen met Daan Hovens, prof. Leonie Cornips en/of prof. Hans Schmeets. Voor organisatorische vragen ook Daan Hovens.