Oranje onder

Er zijn veel boeken over de Oranjes, maar er is veel minder geschreven over de aanhankelijkheid aan Oranje, het orangisme. In Oranje onder wordt voor het eerst de geschiedenis van dit orangisme verteld, vanaf het begin tot nu. Dat begin ligt niet – zoals je zou kunnen denken – bij Willem van Oranje. Orangisme als een geheel van leuzen, motieven en het gebruik van de kleur oranje als herkennings- en mobilisatiemiddel ontstond pas in de zeventiende eeuw.

Toen de Oranjes in het eerste stadhouderloze tijdperk uitgeschakeld leken, ontwikkelde het orangisme zich in de oppositie tot een oproep tot herstel van de oude orde. Die werd vooral gehoord op crisismomenten zoals het Rampjaar 1672, het herstel van de onafhankelijkheid in 1813 en de Tweede Wereldoorlog. In dit boek worden het orangisme in de Republiek en in het koninkrijk en ook het recente Oranjegevoel op een nieuwe manier bekeken. Door de aandacht vooral te richten op het populair orangisme in de onderste regionen van de samenleving ontstaat een nieuw en verrassend beeld van een bijzonder verschijnsel uit de Nederlandse geschiedenis.

Oranje onder is geschreven door een keur van historici. Peter Jan Margry van het Meertens Instituut schreef de bijdrage: 'Het 'Oranjegevoel' van Koninginnedag: een ritualistische verzoening met de anachronie van de monarchie'. De redacteuren Henk te Velde en Donald Haks zijn beiden verbonden aan de Universiteit Leiden.