Juni 2024: Nou ja zeg die tussenwerpsels!

Tussenwerpsels zijn een eigenaardig soort woorden in de Nederlandse taal, die hun eigen regels hebben. Vaak kunnen ze in hun eentje een soort zinnetje vormen. Ton van der Wouden gaat ze nu toevoegen aan een herziende beschrijving van het Nederlands.

Van der Wouden werkt mee aan de herziening van de Algemene Nederlandse Spraakkunst (ANS), een wetenschappelijk verantwoorde beschrijving van de grammatica voor een breder publiek. Hij heeft het hoofdstuk over tussenwerpsels flink herzien en uitgebreid. Want het bestaande hoofdstuk was erg kort. Dat laat zien hoe tussenwerpers vaak vergeten werden door taalkundigen. Taalkundigen zagen ze als extra in de taal, en onderzochten eerder andere zaken. Toch wemelt het in onze (spreek)taal van de tussenwerpsels. “Hoor”, “kijk”, “helaas”, “succes”, “shit”, “pfff”, “hm”, “nou”, “ja”, “sorry”, “goedemorgen”, “hé”, zijn enkele voorbeelden.  

“Tussenwerpsels zijn een containerbegrip”, zegt Van der Wouden. “Een soort afvalputje waarin alles wordt gedropt wat buiten de zin staat. Ik vind die minder betreden gebieden, die uithoeken van de grammatica, fascinerend. Geef die maar aan mij. Daar valt nog veel te ontdekken. Het is niet zo dat als een student een scriptie-onderwerp zoekt, ik dan moet zeggen: ik weet niks meer, het is af.”

Lees het artikel in de Standaard (voor abonnees, 28 juni 2024).