Januari 2025: Hoe accenten je sociale status bepalen 

Vooroordelen van talen – of beter van accenten – vind je overal. Ondanks dat taal snel verandert, blijft onze houding ten opzichte van accenten hardnekkig. “Mensen houden gewoonweg niet van accenten die anders zijn dan hun eigen accent.”  

Uit een recente studie aan de universiteit van Cambridge blijkt het weer: mensen die met een accent praten worden nog altijd geklasseerd als achterlijk en onbetrouwbaar. Standaardtaal geeft een spreker het meeste prestige. Een regionaal accent is in alle talen funest voor je maatschappelijke aanzien. Een buitenlands accent is nog hopelozer. “Het betert niet”, zegt Stef Grondelaers, taalonderzoeker aan het Meertens Instituut. Hij doet al jaren onderzoek naar de maatschappelijke betekenis van accenten. “Het is compleet racistisch. Het gaat heel ver. Mensen associëren een accent zelfs met lichaamslengte. Limburgers worden kleiner ingeschat dan mensen met een accent uit de Randstad. En met een Gronings accent ben je pas echt klein.” 

Grondelaers geeft aan waarom die vooroordelen zo hardnekkig zijn: “Het is een kwestie van psychosociale veiligheid. Vergelijk het met een grommend beest dat je zou kunnen bijten. Ons detectieapparaat voor vreemde accenten is daarom bijzonder fijn afgesteld. We willen zo vlug mogelijk zo veel mogelijk informatie om snel te kunnen reageren. Ook als het nergens op slaat. Het enige wat helpt, is vijf seconden wachten. Op die manier krijgt je eventuele beschaving de kans om mee te spelen in je oordeel.” 

Lees het artikel van de Standaard (voor abonnees, 20 januari 2025).