Maart 2025: Erger je niet aan taal, maar verwonder je!

In Visie staat deze week een uitgebreid interview met Kristel Doreleijers over taal. Over de bijzonderheden van taal, haar favoriete woorden, het verdwijnen van dialecten, lenige tienertaal, taalverandering en een advies: niet ergeren, maar verwonderen!

Waar veel mensen zich kunnen ergeren aan ‘die meisje’ of ‘groter als’, of typische jeugdtermen als ‘skibidi’, ‘skeer’ en ‘bruh’ kan taalkundige Kristel Doreleijers er juist mateloos van genieten. “Taal verloedert niet, maar verandert wel constant,” zegt ze daarover.

Favoriete woorden

“Mijn favoriete woord komt uit het Brabants. Voor mijn promotieonderzoek heb ik het Brabants onder de loep genomen, omdat mijn wortels – zoals je al aan mijn zachte G kunt horen – in Brabant liggen en het een deel is van mijn identiteit. Ik gebruik het altijd als ik afscheid neem, waar ik ook ben: houdoe. Een typisch Brabantse afscheidsgroet. Het betekent eigenlijk ‘hou je…’, en daar kun je zelf iets bij bedenken: hou je goed, of hou je taai. Het is een positief woord én je kunt er meteen aan horen waar je vandaan komt.” En haar favoriete Nederlandse woord dan? Desalniettemin, en daarin is ze niet de enige. Uit onderzoek van het tijdschrift Onze Taal bleek dat veel Nederlanders dit een mooi woord vinden, of zelfs het mooiste. “Ik denk dat het aantrekkelijk is omdat je er met je tong veel verschillende bewegingen voor moet maken om het uit te spreken.”

Taalcontact

“Contact, interactie, is de belangrijkste factor wat betreft verandering en taalvariatie,” vertelt Doreleijers. “In de middeleeuwen en later, toen we handelscontacten hadden met andere volken, gingen talen zich vermengen. Omdat je met anderstaligen in contact komt, ga je automatisch dingen overnemen. Nu is dat taalcontact in een stroomversnelling geraakt, door digitalisering, migratie en globalisering. Daardoor vind je heel veel anderstalige invloeden in het Nederlands. Vroeger is het Nederlands beïnvloed door het Latijn, het Duits en het Frans. Tegenwoordig vooral door het Engels.”

Lees het artikel van Visie op EO.