December 2024: Geertje Mak over Huishouden in Nieuw-Guinea
Het grote christelijke beschavingsproject: de zendingen die dappere pioniers voor ons uitvoerden in verre streken waar Gods woord nog niet geklonken had. Zo streken zendelingen neer in Papoea-Nieuw-Guinea halverwege de 19e eeuw om de lokale bevolking te bekeren en te “beschaven”.
In Papoea-Nieuw-Guinea kochten zendelingen Papoeakinderen vrij uit slavernij, met het doel ze te bekeren en “heropvoeden”. Geertje Mak (NL-Lab) schreef een boek over de werkwijze van deze zendelingen en de invloed op de cultuur van de lokale Papoea bevolking. “Die zendelingen kwamen voort uit een populaire opvatting waarin vanuit een evangelische overtuiging het idee was dat als je mensen helpt en mensen in woord en daad bijstaat, dat dat de beste methode is om het woord van God te verkondigen,” vertelt Mak.
De bronnen voor haar boek zijn voornamelijk brieven die zijn overgebleven van zendelingen aan de adel waar ze geld van kregen voor het zendingsproject. En het bleek dat vooral die huishoudens van zendelingen met Papoeakinderen als pleegkinderen, een belangrijke rol speelden in de hele grondslag van de zendingen. Die zendelingen vertelden dat zij Papoekinderen bevrijdden om ze te bekeren en op te nemen in hun christelijke gezin. Mak is gaan zoeken: wat zit daarrachter? Ze vond brieven waarin zendelingen uiten dat ze een kind graag wilden vrijkopen omdat diegene er handig uitzag voor landbouwwerk, dus niet altijd met goede bedoelingen, maar als een soort ‘goedgeprate’ slavernij.
Mak sluit af met dat we nu vaak praten over het afstand nemen van slavernij en kolonialisme. Maar met dit boek komen we dichterbij, en wat de zendelingen zo blind probeerden op te leggen aan de Papoeas, zo blind zijn we ook nu met onze ideeën opleggen over vooruitgang.
Luister het fragment terug van OVT (1 december 2024).