Mei 2025: Debatteren door te luisteren

Debatteren doe je tegen elkaar, toch? Door sterke argumenten te gebruiken kun je mensen overtuigen van jouw standpunt, en ‘win’ je de discussie. Maar kan het ook anders? Tijdens het Van Abbedebat in Eindhoven debatteerden leerlingen niet tegen maar mét elkaar.

Het Van Abbedebat is een coöperatief debat, een zogenoemd ‘cobat’, waarin sprekers samenwerken. Ze starten niet met een stelling waar ze vóór of tegen zijn, maar met een culturele, filosofische, maatschappelijke of ethische vraag die ze gedurende het cobat verkennen. Dat doen ze door inhoudelijk op die vraag te reageren en er telkens nieuwe vragen bij te stellen. Zo ontstaat er ruimte voor allerlei opvattingen die naast elkaar kunnen bestaan. Kristel Doreleijers mocht tijdens het Van Abbedebat op 8 mei een taalkundige vraag inleiden. Ze schrijft in NEMO Kennislink hoe luisteren tijdens debatteren kan werken.

Haar vraag: “Waarom zijn veel mensen bang voor taalverandering?” Dat is een lastige vraag, zegt ze zelf, omdat mensen in het algemeen geneigd zijn om over taal te denken in termen van ‘goed’ en ‘fout’. Deze vraag liet deelnemers vanuit een onderzoekende houding naar taalverandering kijken. Waarom verandert taal? Is dat erg? En waarom kan taalverandering soms tot hevige emoties leiden? In verschillende zalen van het museum gingen twee teams van vier scholieren met elkaar in gesprek. Via wederzijdse reacties en vragen kwamen allerlei onderwerpen in relatie tot de centrale vraag aan bod: de invloed van migratie op taal, de multiculturele samenleving en meertaligheid, digitalisering en de taal van sociale media, sociale cohesie en identiteit, thuis voelen in taal, de generatiekloof, het belang van wederzijds begrip in communicatie enzovoort. De opbrengst: een genuanceerdere kijk op een fenomeen dat in het publieke debat vaak versimpeld (als goed vs. fout) wordt neergezet.

Lees het volledige artikel van NEMO Kennislink (15 mei 2025).