Het Meertens Instituut is een onderzoeksinstituut dat zich bezighoudt met onderzoek en documentatie van taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.
31-01-2023
Interview Inger Leemans: “Ik zie allerlei prachtige dwarsverbanden tussen het onderzoek van onze instituten.”
Inger Leemans is in oktober vorig jaar aangesteld als interim-directeur van het Meertens Instituut. We zijn nu halverwege haar termijn. Met welke doelen is ze begonnen aan haar directeurschap? En hoe heeft ze het Meertens Instituut leren kennen?
(meer…)
21-12-2022
Het Meertens Nieuwjaarsboek: Trilbil en Duivelsdrek
Vanaf 7 december in de winkels: het traditionele nieuwjaarsboekje van het Meertens Instituut. Dit jaar een sprookjesboek uit Groningen, dat is opgetekend in 1804 met verhalen verteld door Trijntje Soldaats. Nu opnieuw uitgegeven in de originele optekening, met aanvullende informatie, hier toegelicht door Theo Meder.
(meer…)
30-11-2022
Hoe internationaal is de voornamenkeuze in Nederland?
Steeds meer populaire voornamen zijn namen die het internationaal ook goed doen. Welke landen hebben hierin het voortouw genomen en wat maakt dat een naam internationale bekendheid verwerft?
(meer…)
31-10-2022
De dialectoloog, bestaat die nog?
Dit artikel verscheen ook als blog in de reeks Faces of Science bij NEMO Kennislink.
Steeds minder mensen spreken van huis uit een dialect. Vroeger reisden dialectologen het hele land door om in kaart te brengen hoe mensen van dorp tot dorp praatten. Hoe doet een taalwetenschapper dat tegenwoordig?
(meer…)
30-09-2022
De ‘animal turn’ in de taalkunde
Eind augustus 2022 nam Antal van den Bosch afscheid als directeur van het Meertens Instituut. Onder zijn leiding zijn mooie projecten tot stand gekomen. Collega’s van het Meertens Instituut blikken terug op dit onderzoek in een korte reeks artikelen bij online tijdschrift Neerlandistiek.
(meer…)
30-06-2022
‘Het leven is één grote pelgrimstocht’
Ruim zeshonderdvijftig bedevaartsplaatsen zijn te vinden in de Bedevaartsbank, die in 2006 online kwam. In mei 2022 hebben het Meertens Instituut en het Katholiek Documentatie Centrum in Nijmegen de handen ineengeslagen om de database gezamenlijk te onderhouden. We blikken terug op de totstandkoming van deze populaire database met geestelijk vader Peter Jan Margry.
(meer…)
21-03-2023
Aanstelling Inger Leemans als interim-directeur Meertens Instituut verlengd
De benoeming van Inger Leemans als directeur a.i. van het Meertens Instituut is met een jaar verlengd. Het verkennend onderzoek naar de wijze waarop de Humanities Cluster instituten verder kunnen samenwerken in hun onderzoek en organisatie vraagt wat meer tijd.
(meer…)
01-03-2023
Nieuwsbrief februari/maart
23-02-2023
Trilbil en Duivelsdrek op de shortlist Beste Groninger Boek
22-03-2023
Maart 2023: Het slechte imago van de wolf
Vlak voor de verkiezingen was het een veelbesproken onderwerp: de wolf in Nederland. Maar het was ook een gevoelig onderwerp waar mensen niet teveel over kwijt wilden. Waar komt dit slechte imago van de wolf vandaan? Theo Meder, bijzonder hoogleraar volksverhalen en vertelcultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen, legt het uit.
(meer…)
22-03-2023
Maart 2023: In gesprek met Jos Swanenberg: “Identiteit, cultuur en zorgen voor je taal horen bij elkaar.”
In de Nieuwe Wereld gaat Meertens onderzoeker Khalid Mourigh in gesprek met Jos Swanenberg, hoogleraar taaldiversiteit en cultuur aan Tilburg Universiteit en taalvariatieonderzoeker bij het Meertens. In het verdiepende gesprek bespreken Khalid en Jos de taalsituatie in Nederland in een bottom-up perspectief, vanuit de dialecten.
(meer…)
15-03-2023
Maart 2023: Items over regionale identiteit rondom verkiezingen
Tijdens de Provinciale Statenverkiezingen op 15 maart 2023 wordt gestemd voor het parlement van de provincie. Maar hoe zit dat eigenlijk met die provincies – in hoeverre hechten Nederlanders aan de regionale identiteit? En hoe kunnen provincies de band van mensen met de grond waarop ze leven op een positieve manier inzetten? Voor het antwoord op deze vragen en meer waren onderzoekers van het Meertens en NL-Lab – Irene Stengs, Leonie Cornips, Jos Swanenberg, Geertje Mak – de afgelopen periode veelvuldig in de media, bij o.a. NOS, Trouw, Dagblad van het Noorden, RTV Drenthe, en meer.
(meer…)
24 maart 2023: Dag van de Nederlandse Spraakkunst
De 14de Dag van de Nederlandse Spraakkunst vindt op vrijdag 24 maart 2023 plaats bij het Meertens Instituut en heeft als thema ‘individuele variatie en het Nederlandse taalsysteem’.
(meer…)
31 maart 2023: Sociolinguistics Circle 2023
Op vrijdag 31 maart vindt de Sociolinguistics Circle 2023 plaats bij het IISG in Amsterdam, een jaarlijks eendaags congres waarin onderzoekers en studenten van gedachten kunnen wisselen over taalvariatie, sociolinguïstiek, en sociale dynamiek in de Lage Landen. Het congres wordt georganiseerd door de Sociolinguistics Circle, een groep sociolinguïsten werkzaam aan universiteiten in Nederland en Vlaanderen.
(meer…)
13 april 2023: KNHG-Voorjaarscongres 2023 – Ruiken. Proeven. Doen.
Op donderdag 13 april 2023 organiseert het KNHG in samenwerking met het Meertens Instituut en NL-Lab het Voorjaarscongres getiteld Ruiken. Proeven. Doen. Historisch onderzoek met je zintuigen. Met onder anderen Inger Leemans (interim directeur Meertens Instituut, onderzoeker Meertens; NL-Lab) en Marieke Hendriksen (interim hoofd NL-Lab).
(meer…)