Het Meertens Instituut onderzoekt en documenteert taal en cultuur in Nederland en Nederlandse taal en cultuur in de wereld. Centraal staan de verschijnselen die het alledaagse leven in onze samenleving vormgeven.

Douwe Zeldenrust ontvangt een UvA Finishing Fellowship voor de afronding van zijn proefschrift. Zijn promotieonderzoek richt zich op de collecties van het Meertens Instituut, specifiek het belang van de context waarin ze werden verzameld en worden beheerd.

Het Limburgs kampt al jaren met een tekort aan digitale middelen en technische systemen om de taal en al haar dialecten te ondersteunen, bestuderen en toegankelijk te maken. Een nieuw project onder leiding van onderzoeker Leonie Cornips brengt daar verandering in.

Taalonderzoeker Kristel Doreleijers is dit jaar een van de genomineerden voor de AVT/Anéla-dissertatieprijs. De uitreiking is op 31 januari 2025 tijdens het Taalgala, op de Grote Taaldag.

Het christendom is het grootste geloof in Nederland, maar het aantal aanhangers neemt al jaren af. Toch zij er groeiende religieuze gemeenten in Nederland en wordt het aanbod steeds diverser.

Geen afspraken plannen op vrijdag de dertiende, zwarte katten ontwijken… we weten vaak dat het niets uitmaakt. Toch herkennen velen zich in dit bijgeloof. Maar levert het ook wat op?

De populairste namen van 2024 zijn bekendgemaakt. Weer staat Noah voor jongens op nummer één en voor meisjes is Emma populair. Gerrit Bloothooft (gastonderzoeker) spreekt de media over de populariteit van voornamen.

In hoeverre trekt taal zich iets aan van landsgrenzen? Moet taal natuurlijk zijn of kan taal ook bedacht worden? En is de interactie tussen dier en mens ook taal? Zomaar een greep uit de vragen die in het Meertens nieuwjaarsboek van dit jaar worden beantwoord. In Grenze(n)loze taal: een veelzijdige blik op taalvariatie storten 19 wetenschappers zich op uiteenlopende ‘talige’ grenzen en grenzeloosheid.

Hoe klinkt een verdwijnend dialect? Pieter van Reenen, gastonderzoeker linguïstiek en taalvariatie bij het Meertens Instituut, doet al meer dan 50 jaar taalonderzoek. Zijn werk is tot op de dag van vandaag van belang voor het behoud van oude dialecten uit Nederland en Vlaanderen.

Hoe kunnen historische Nederlandse kookboeken ons helpen om in de toekomst duurzamer te koken? Ying-Tzu Lin, nieuwe Meertens-NIAS fellow, onderzoekt hoe de recepten uit deze boeken ons inzicht kunnen geven in gezondere en milieuvriendelijkere eetpatronen.

In onze nieuwe podcast Dat smaakt naar Meertens nemen podcastmakers Michiel van de Weerthof en Lot Broos je samen met onze onderzoekers mee op een zoektocht naar antwoorden op veelgestelde taal- en cultuurvragen vanuit de samenleving. De tweede aflevering gaat over complotverhalen en is vanaf nu te beluisteren.

Een goed gesprek voer je thuis of in de kroeg, maar niet zo gauw online. Dat komt bijvoorbeeld doordat mensen online niet altijd even goed naar elkaar luisteren en vooral hun eigen mening willen verkondigen. Cedric Waterschoot wil hier verandering in brengen met hulp van kunstmatige intelligentie. Hij ontwikkelde een computermodel dat constructieve bijdragen kan herkennen.

In onze nieuwe podcast Dat smaakt naar Meertens nemen podcastmakers Michiel van de Weerthof en Lot Broos je samen met onze onderzoekers mee op een zoektocht naar antwoorden op veelgestelde taal- en cultuurvragen vanuit de samenleving. De eerste aflevering gaat over taalverloedering en is vanaf nu te beluisteren.