Nieuw in de Collectie: Beelden van het Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde in de jaren ‘60 en ‘70

Vorig jaar werden enkele bladen uit een fotoalbum van Fem Modderman aan het Meertens Instituut geschonken door haar kleindochter Anna Ietswaart. F.J. Modderman-Smit werkte van 1962 tot 1974 als administratief ambtenaar bij het Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde (in 1979 werd het omgedoopt tot P.J. Meertens-Instituut). Op het instituut hield zij zich onder andere bezig met de administratie van de uitgaande en inkomende vragenlijsten. Door middel van deze enquȇtes wilden de onderzoekers taalkundige of volkskundige verschijnselen in kaart brengen.

De 23 foto’s (plus een sinterklaasgedicht) geven een aardig inkijkje in het Instituut – toen nog gevestigd aan de Amsterdamse Keizersgracht – zoals dat in de vorige eeuw gefunctioneerd moet hebben. Op een aantal foto’s is mevrouw Modderman zelf te zien terwijl ze aan het werk is. Een toepasselijk bijschrift hierbij kan worden ontleend aan de romancyclus Het Bureau van één van haar toenmalige collega’s J.J. Voskuil. Hij had voor haar een weinig verhullende schuilnaam gekozen:

Mevrouw Moederman zat achter haar bureau, midden in haar enorme kamer, met alle ramen open, gebogen over een chaotische papierwinkel: stapels lijsten, bakken met fiches, dozen enveloppen. Ze keek niet op toen hij binnenkwam, haar hoofd, dat rood was van opwinding, schudde een beetje, ze prevelde in zichzelf.

 

Op andere afdrukken zijn diverse oud-collega’s van het instituut te herkennen, zoals Jo Daan, hoofd van de toenmalige afdeling Dialectologie. Er zijn ook foto’s bij die op andere plekken zijn genomen. Zwart-witkiekjes van bandopnames bij een lokale informant thuis in Marken (op een zondag in 1964, net voor de kerkgang), en foto’s van ‘medewerkersbijeenkomsten’ in Amersfoort in 1972 en 1973.

Tijdens zo’n bijeenkomst in het land werden informanten van het instituut ingelicht over allerlei aspecten van het dialect- en volkskundeonderzoek dat aan het Meertens Instituut werd verricht. “Met aandacht werden de volksliedopnamen beluisterd, soms een oude melodie herkend. Een goede opkomst en een geanimeerde discussie droegen bij tot het verstevigen van het wederzijdse contact,” zo schreef F.J. Modderman-Smit zelf in een verslag over de activiteiten van het Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde in 1973. Eén van die foto’s staat hiernaast. De tweede persoon van links is mevrouw Modderman, naast haar staat Ton Dekker, onderzoeker volkskunde. De andere personen op deze foto zijn onbekend. Weet u wie het zijn? U kunt het hier laten weten.

____________________________________________________________

Tekst door Diedrik van der Wal.

Dit artikel is verschenen in de nieuwsbrief (februari 2014) van het Meertens Instituut. Ook interesse in de nieuwsbrief? Klik hier voor meer informatie.