December 2023: Kerstmarkten steeds groter in Nederland, maar nog niet gelijk aan Duitsland

In de Duitsland vind je nog altijd de grootste kerstmarkten van Europa. Dat is niet gek, de markten vinden hun oorsprong bij onze buren. Toch worden in Nederland de kerstmarkten ook steeds groter. Die behoefte aan kerstmarkten is goed te verklaren, aldus Irene Stengs.  

In Duitsland blijven de kerstmarkten groter dan in Nederland. “Daar is vrijwel iedereen ermee opgegroeid. Vrienden gaan er samen heen, geliefdes vinden elkaar”, vertelt Irene Stengs, hoogleraar ritueel en populaire cultuur bij de Vrije Universiteit en onderzoeker bij het Meertens Instituut. “Mensen komen ervoor naar huis om het samen met familie en oude vrienden te vieren. De feesten zijn verbonden met sociale, culturele en emotionele waarden.” Nederlanders willen dit feest ook meemaken en gaan massaal op dagtripjes naar Duitsland. En ondertussen zijn er ook steeds meer decembermarkten in Nederland te vinden.

Kerstmarkten en kerstbomen

Niet alleen de markten zijn overgewaaid naar Nederland, eerder gebeurde dat met de kerstbomen, weet Stengs: “Niemand vindt dat de kerstboom hier niet past, terwijl die pas in de 19e eeuw in Nederland populairder werd.” Soms gaan nieuwe tradities volgens Stengs gepaard met een gevoel van onrust: “Sommige mensen denken dat wat zij als typische Nederlandse tradities beschouwen, zoals Sinterklaas, onder druk komen te staan door buitenlandse invloeden, zoals de kerstman uit Amerika. Die vinden ze te commercieel. Zij ervaren een verschil in wat als eigen en authentiek wordt beschouwd, en dat wat vreemd en van zogenaamde anderen is.”

Toch hebben de kerstmarkten in Nederland – die overigens al sinds de jaren tachtig in sommige steden worden gehouden – nog niet dezelfde culturele inbedding als in Duitsland. Het is nog niet bij iedereen traditie om met de hele familie of met vrienden elk jaar naar dezelfde kerstmarkt te gaan. “Maar de kerstboom is ook ingeburgerd; samen de boom optuigen, dat ene pijpje van opa dat in de takken hangt. Daar zit al emotionele waarde aan, misschien ontstaat dit gevoel met de markten met de jaren in Nederland ook,” stelt Stengs.

Lees het volledige artikel op RTL Nieuws (16 december 2023).