Nieuw in de collectie: Boeken over Nederland

Het verzamelgebied ‘Nederland’ is al sinds jaar en dag een belangrijk verzamelgebied geweest voor de bibliotheek van het Meertens Instituut. Dat kan ook niet anders voor een instituut dat zich in brede zin richt op onderzoek en documentatie van de Nederlandse taal en cultuur. Maar in de afgelopen maanden heeft de aanwinstenkast aanzienlijk meer rood-wit-blauw-getinte boeken getoond. Dat heeft alles te maken met een nieuw onderzoeksproject van het Meertens Instituut: ‘Nederlandsheid’.

In dit project wordt de herontdekking van ‘Nederlandsheid’ onderzocht. Na de aanslagen van 09-11 en de politieke moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh lijkt dit begrip nieuw leven ingeblazen te zijn. Het project richt zich op het benoemen, bevorderen of commercieel te gelde maken van wat als ‘echt’ of ‘typisch’ Nederlands wordt ervaren. Gaat het hier om oude constructies die weer zijn afgestoft? Welke rol spelen processen als globalisering en medialisering? En is er in de politieke arena ook iets te merken van die herontdekking?
Het onderzoek zal worden uitgevoerd met behulp van veldwerk, interviews en enquêtes, maar er zal daarnaast ook gebruik worden gemaakt van literatuur over Nederland en de Nederlandse identiteit. Een greep uit de recente bibliotheekaanwinsten op dit gebied:

• Charlotte Dematons, Nederland
  Een prachtig prentenboek over alles wat Nederland Nederlands maakt, van de Kameleon tot de rollator.
• Gijs van der Ham, De geschiedenis van Nederland in 100 voorwerpen
  Een beeld van de geschiedenis door middel van honderd verhalen bij evenzovele voorwerpen uit het Rijksmuseum.
• Colleen Geske, Stuff Dutch people like
  In dit boekje wordt getracht in korte artikelen en steekwoorden een beeld te geven van  de cultuur van Nederland. Van hagelslag, drie zoenen, Zwarte Piet en de beruchte 'Dutch directness'.
• Horst, Han van der, De mooiste jaren van Nederland
  De auteur groeide op in de tweede helft van de 20e eeuw, een tijd van ongekende voorspoed. Hij schetst de opkomst van Nederland in die periode: een halve eeuw van bevrijding.
• Thijs Kleinpaste, Nederland als vervlogen droom
  Over de uitholling van het begrip 'natiestaat'. Kan Nederland opnieuw soeverein zijn of is het voorgoed een vervlogen droom uit het verleden?
• Paul van der Steen, Ware grootheid, schamele kleinte: twee eeuwen Nederland
  Een nogal willekeurig grondgebied met een al even willekeurige groep mensen binnen door buitenlandse mogendheden bepaalde grenzen. Dat was het Koninkrijk der Nederlanden in de eerste jaren. De auteur probeert de nationale geest te vangen door zo'n 60 opmerkelijke gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis te belichten.
• Jacob Vossestein, Pas op, Nederlanders : over een volk dat minder gewoon is dan het zelf denkt
  Vossestein beschrijft de leuke maar ook de minder plezierige kanten van ons Hollandse doen en laten.

____________________________________________________________

Tekst door Diedrik van der Wal.

Dit artikel is verschenen in de nieuwsbrief (januari 2014) van het Meertens Instituut. Ook interesse in de nieuwsbrief? Klik hier voor meer informatie.