Collectieprojecten
Het Meertens Instituut streeft ernaar de collecties digitaal en open access aan te bieden. Een overzicht van de lopende projecten vindt u hier. Voor meer informatie over de projecten kunt u terecht bij Douwe Zeldenrust.
Ontsluiting dagboeken
2023
De dagboekencollectie, die het Meertens Instituut sinds 2013 huisvest en in samenwerking met de Stichting Nederlands Dagboekarchief verder opbouwt en beheert, telt inmiddels ruim 600 verzamelingen, variërend van een paar schriftjes tot tientallen dozen vol dagboeken van één persoon. Welke informatie over het alledaagse leven in het recente verleden is...
AQUAM: Access and Quality of the Meertens Institute Metadata
2023
Dit project gaat over het verbeteren van de toegankelijkheid en de kwaliteit van de metadata van de meer dan 200 digitale collecties van het Meertens Instituut. (Vanaf september 2023).
‘Alledaagse’ metadata publiek toegankelijk
2023
Een onderzoek dat in het kader van het Open Science-beleid tot een advies zal leiden over de vergroting van de publieke toegankelijkheid van de data. (Vanaf september 2023).
Overzicht digitale vragenlijsten
2023
Als vervolg op het overzicht van de volkskundige vragenlijsten 58-73 (1989-2004) uit 2021, wordt in 2022 een overzicht van de digitale vragenlijsten gemaakt (2005-heden). Dit project is in het tweede kwartaal van 2023 succesvol afgerond.
Vervanging collectiemanagementsysteem en e-depot
2023
Het huidige collectiemanagementsysteem en e-depot zijn aan het einde van hun levenscyclus. In samenwerking met HuC-partners IISG en Huygens Instituut zal in 2022 een pilot worden opgestart om het collectiemanagementsysteem en het e-depot te vervangen. Dit project is in het eerste kwartaal van 2023 succesvol afgerond.
Curatie van de Audiocollecties van het Meertens Instituut (CAMI)
2023
Het Meertens Instituut bezit een omvangrijke audiocollectie van in totaal meer dan 6000 uur. Het gaat in de opnames vooral om dialecten, verhalen en liederen. De collecties zijn gedigitaliseerd en via de Nederlandse Dialectenbank en de Liederenbank is 1000 uur online beschikbaar. Het werk aan de collecties is echter nog...
Vervanging collectiemanagementsysteem en e-depot
2022
Het huidige collectiemanagementsysteem en e-depot zijn aan het einde van hun levenscyclus. In samenwerking met HuC-partners IISG en Huygens ING zal in 2022 een pilot worden opgestart om het collectiemanagementsysteem en het e-depot te vervangen.
Overzicht digitale vragenlijsten
2022
Als vervolg op het overzicht van de volkskundige vragenlijsten 58-73 (1989-2004) uit 2021, wordt in 2022 een overzicht van de digitale vragenlijsten gemaakt (2005-heden).
Curatie van de Audiocollecties van het Meertens Instituut (CAMI)
2022
Het Meertens Instituut bezit een omvangrijke audiocollectie van in totaal meer dan 6000 uur. Het gaat in de opnames vooral om dialecten, verhalen en liederen. De collecties zijn gedigitaliseerd en via de Nederlandse Dialectenbank en de Liederenbank is 1000 uur online beschikbaar. Het werk aan de collecties is echter nog...
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de collecties van het Meertens Instituut
2022
Per 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum dezelfde privacywetgeving geldt in de hele Europese Unie (EU). Dat geldt ook voor de collecties van het Meertens instituut. In samenwerking met de andere instituten van het Humanities Cluster en de...
Curatie van de Audiocollecties van het Meertens Instituut (CAMI)
2021
Het Meertens Instituut bezit een omvangrijke audiocollectie van in totaal meer dan 6000 uur. Het gaat in de opnames vooral om dialecten, verhalen en liederen. De collecties zijn gedigitaliseerd en via de Nederlandse Dialectenbank en de Liederenbank is 1000 uur online beschikbaar. Het werk aan de collecties is echter nog...
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de collecties van het Meertens Instituut
2021
In samenwerking met de andere instituten van het Humanities Cluster en de KNAW zullen, voor zover nodig, de aanpassingen volgen om de collecties van het Meertens Instituut voldoen aan de AVG. Voor 2021 staat een DPIA van de digitale collecties op het programma.
Overzicht papieren vragenlijsten
2021
In 2021 wordt een overzicht gemaakt van de papieren volkskundige vragenlijsten 58-73 (1989-2004).
Curatie van de Audiocollecties van het Meertens Instituut (CAMI)
2020
Het Meertens Instituut bezit een omvangrijke audiocollectie van in totaal meer dan 6000 uur. Het gaat in de opnames vooral om dialecten, verhalen en liederen. De collecties zijn gedigitaliseerd en via de Nederlandse Dialectenbank en de Liederenbank is 1000 uur online beschikbaar. Het werk aan de collecties is echter nog...
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de collecties van het Meertens Instituut
2020
Per 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum dezelfde privacywetgeving geldt in de hele Europese Unie (EU). Dat geldt ook voor de collecties van het Meertens instituut. In samenwerking met de andere instituten van het Humanities Cluster en de...
Vragenlijstenbank
De Vragenlijstenbank bevat alle vragenlijsten en vragen over dialectgebruik, volkskunde en naamkunde die door het Meertens Instituut tussen 1931 en 2005 zijn uitgezonden aan informanten, om inzicht te krijgen in de variatie in taal en cultuur binnen het Nederlandse taalgebied.
Hoe klinkt de tijd?
2019
Krakende vloeren, rinkelende kopjes en trillende telefoons, eigenlijk willen de onderzoekers van het Meertens Instituut de huisgeluiden niet in de opnames horen. De focus ligt immers op dialecten, liedjes of volksverhalen. Maar voor Elise ’t Hart, afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en oprichter van het Instituut...
Update Nederlandse Voornamenbank (NVB)
2019
Het Meertens Instituut en het Utrecht Institute of Linguistics OTS verrichten onderzoek op het gebied van naamkunde. Een onderdeel van de naamkunde is de voornaamgeving. Dit is vanuit naamkundig, taalkundig en sociologisch oogpunt van belang omdat mensen via de namen van kinderen veel laten weten over maatschappelijke ontwikkelingen. Voor een...
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de collecties van het Meertens Instituut
2019
Per 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum dezelfde privacywetgeving geldt in de hele Europese Unie (EU). Dat geldt ook voor de collecties van het Meertens instituut. In samenwerking met de andere instituten van het Humanities Cluster en de...
De verhuizing van de audiostudio
2019
Na de verhuizing van de audiocollectie in 2018 naar het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) en de pensionering van Kees Grijpink in datzelfde jaar, gaat in 2019 ook de audiostudio ontmanteld worden en verhuizen. De tientallen apparaten zullen deels worden opgeslagen in het IISG en deels in bruikleen worden...
Audiocollectie ‘Talen en Culturen in de Utrechtse wijken Lombok en Transvaal, TCULT’ (1998 – 2002)
Talen en Culturen in de Utrechtse wijken Lombok en Transvaal (TCULT) was een Interdisciplinair onderzoek gericht op de eigenschappen en de dynamiek van taal en cultuur in een multi-etnische omgeving, de Utrechtse wijken Lombok en Transvaal. Het werd gefinancierd door het NWO en liep van 1998-2002. Het is ontstaan uit...
Audiocollectie ‘De Straat’ en provincie Utrecht (1977 en 1981-1987)
De audiocollectie bestaat uit 11 opnamen van Prof. G.H. Jansen ten behoeve van zijn boek 'De Straat' over de Kovelaarstraat in Utrecht en 17 opnamen uit de provincie Utrecht o.l.v. dr. Bert Schouten van het Fonologisch Instituut van de Rijksuniversiteit Utrecht. Deze laatste opnames zijn in 1985 ontvangen door het...
Audiocollectie Wonen in een Dudokhuis (1996)
Honderd jaar geleden werd de beroemde Nederlandse architect Willem Marinus Dudok directeur Publieke Werken in Hilversum. In die functie ontwierp hij verschillende sociale woningbouwprojecten. Centraal in Dudoks filosofie stond de wijkgedachte: een wijk was voor hem een duidelijk afgerond en afgescheiden deel van een stad. Maar werd dit ook zo...
Audiocollectie Winterswijk (1991)
Opnamen met interviews, vragenlijst en vertaalzinnen, van mensen uit Winterswijk.
Audiocollectie Waterlands dialect (1997)
Deze audiocollectie bestaat uit een dialectopname gemaakt door dhr. S. Tol, een van de proefpersonen van Etske Ooijevaar. De opname bevat gesprekken met zijn moeder en tante in Waterlands/Volendams dialect.
Audiocollectie Vrije gesprekken, behorende bij de Nederlandse Dialectenbank (1953 – 1972)
De afdelingen Dialectologie en Volkskunde hebben (ca. 5000) opnamen gemaakt van o.m. dialectsprekers en verhalenvertellers in Nederland en Vlaanderen; de vrije gesprekken. Bij de opnames werden door onderzoekers als projectdocumentatie stamboeken bijgehouden. Deze bevatten aantekeningen van de veldwerkers betreffende de opname (kwaliteit, lengte, gespreksonderwerpen) en persoonlijke gegevens van de sprekers. De...
Audiocollectie Volkskunde (1974 -)
Deze audiocollectie bevat een verzameling aan volkskunde gerelateerde opnamen, waaronder diverse opnamen over maaien gemaakt door Voskuil voor zijn onderzoek naar de zeis en de dorsvlegel. Veel opnames vallen in de categorie 'vrije gesprekken' en het is waarschijnlijk dat er enige overlap bestaat tussen de collectie vrije gesprekken van het...
Audiocollectie Verhalenverzameling Frans Foppe (1980 – 1995)
Frans Foppe (1946 - 2001) was 'vertelkunstenaar'. Hij werkte als psycholoog bij het Vormingscentrum Recreatie en Kunst (VREK). Hij was vanaf 1992 freelance verhalenverteller. Hij richtte uitgeverij Basispers op, die gespecialiseerd was in het uitgeven van registraties van vertel-ontmoetingen die hij ook vaak organiseerde. Hij opende een vertellersbibliotheek annex documentatiecentrum...
Audiocollectie Veldwerk Will D. Scheepers, traditionele volksliederen, (1950 – 1985)
De musicologe Will D. Scheepers (ca 1913-1990) werkte als typiste bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen. Zij assisteerde etnomusicoloog Jaap Kunst bij zijn colleges. Zij verrichtte muzikaal veldwerk samen met Jaap Kunst en later met Ate Doornbosch tot 1965. Ze trok met een bandrecorder door het land en maakte...
Audiocollectie Veldwerk Ate Doornbosch ‘Onder de Groene Linde’ (1950 – 1986)
Deze audiocollectie bestaat uit de veldwerkopnamen van Nederlandse (volks)liederen die zijn gemaakt door Ate Doornbosch en anderen t.b.v. het radioprogramma "Onder de Groene Linde". De opnames werden gebruikt in het radioprogramma, maar komen niet één op één overeen. In totaal verzamelde Doornbosch ruim 500 banden met 7500 authentieke opnamen. De...
Audiocollectie Van Dialect naar Regiolect (2007 – 2011)
Deze data zijn verzameld in het kader van het project Van dialect naar regiolect: hoe deze verandering weerspiegeld wordt in productie en perceptie van de sprekers. In dit project werd dialectverandering in het Nederlandse dialectgebied (Nederland en Vlaanderen) onderzocht. Daartoe zijn in 85 plaatsen dialectopnamen gemaakt. In elke plaats zijn...
Audiocollectie Taalgebruik Nederlands in de Verenigde Staten (1989-1998)
De audio-opnamen in deze collectie zijn tussen 1989 en 1995 gemaakt in de VS door Jaap van Marle, voormalig directeur van het Meertens Instituut, en Caroline Smits, promovenda aan de UvA en het Meertens Instituut. Hun onderzoek naar het taalgebruik van nakomelingen van Nederlandse immigranten uit de 19e en 20e...
Audiocollectie Taal van Haaksbergen (1972 – 1975)
Deze audiocollectie bestaat uit gedigitaliseerde opnames van diverse Haaksbergers. Zij zijn op een twintigtal audiocassettes opgenomen door Dinant Dijkhuis (1910-1974), ten behoeve van het boek 'Taal van Haaksbergen', waarin hij het idioom van het gesproken Haaksbergs vastlegde. Met een bandrecorder ging hij langs vrienden en familie en nam hij verhalen...
Audiocollectie Taal van de elite (1989 – 1994)
Berber Voortman was als junior-onderzoeker werkzaam op het Meertens Instituut van 1989 tot 1993. Ze promoveerde in 1994 aan de Universiteit van Amsterdam met het proefschrift 'Regionale variatie in het taalgebruik van notabelen: een sociolinguïstisch onderzoek in Middelburg, Roermond en Zutphen'. Voortman nam gesprekken op met advocaten, artsen, directeuren en...
Audiocollectie Taal in de Bollenstreek (1986-1987)
13 opnamen van schoolkinderen uit Lisse en De Zilk, 8 opnamen met vrije gesprekken en opgelezen woordjes met diverse mensen uit de Bollenstreek en bollensector.
Audiocollectie Taal en identiteit op de Waddeneilanden (2000-2010)
De audio in deze collectie is tussen 2000 en 2010 verzameld in het kader van het promotieonderzoek van Mathilde Jansen, 'Taal en identiteit op de Waddeneilanden'. In dit project stonden de processen van dialectverlies en dialectbehoud op de Nederlandse Waddeneilanden Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog centraal. Het hoofdaccent lag...
Audiocollectie Syntactische variatie in het algemeen Nederlands van Heerlen (1989 – 1991)
Deze audiocollectie bestaat uit opnamen gemaakt in 1989-1991 door Leonie Cornips in het kader van haar promotieonderzoek naar syntactische variatie in het algemeen Nederlands van Heerlen.
Audiocollectie SAND (2000 – 2003)
SAND staat voor syntactische atlas van de Nederlandse dialecten. Om data voor SAND te verzamelen zijn door heel Nederland en Vlaanderen interviews afgenomen tussen 2000 en 2003. De opnamen zijn gemaakt op DAT of minidisc; de originelen bevinden zich op het Meertens Instituut.
Audiocollectie Radioprogramma ‘Vonken onder de As’ (1967-1994)
Opnamen van het NOS-radioprogramma "Vonken onder de as" (redactie Hendrik Entjes en Jaap Brand) met Nederlandse volksverhalen en volksgebruiken. De collectie is in 2000 geschonken door het Nederlands Centrum voor Volkscultuur (NCV), en bestaat uit de gedigitaliseerde opnamen.
Audiocollectie Radioprogramma ‘Efkies moôi anzitte’ (2000 – 2007)
Marijke Smit presenteerde van 2000 t/m 2007 iedere maand het radioprogramma 'Efkies moôi anzitte' op Radio Wieringermeer. Het programma duurde een uur waarin het gesprek met de gast (uitsluitend in het Westfries) werd afgewisseld met Westfriese liedjes. De gesprekken gaan bijvoorbeeld over het boerenbestaan, de oorlog en het vieren van...
Audiocollectie Radioprogramma Ate Doornbosch ‘Onder de Groene Linde’ (1957 – 1994)
Het radioprogramma "Onder de Groene Linde" was een van de langst lopende programma's uit de Nederlandse omroepgeschiedenis. Het programma met Nederlandse volksliedjes werd onder leiding van Ate Doornbosch (1926-2010) uitgezonden van 1957 tot 1994. In totaal zijn er zo'n 1370 afleveringen gemaakt. Deze audiocollectie bestaat uit opnamen van het radioprogramma.
Audiocollectie Nederlands-Duitse taalcontactsituaties (1990)
J. Berns, onderzoeker aan het Meertens Instituut, en H. Daller maakten gebruik van vragenlijsten voor een onderzoek naar het gebruik van Nederlands en Duits in de grensstreek van Nijmegen (Millingen, Kleef, etc.).
Audiocollectie Nederlands in Frankrijk (1964 – 1966)
Deze audiocollectie bestaat uit gedigitaliseerde dialectopnamen van de Nederlandse gemeenschap rond Duinkerken. De 116 bandopnamen zijn gemaakt door de Universiteit Gent. De opnames zijn beschikbaar gemaakt via de Nederlandse Dialectenbank.
Audiocollectie Nederlands in Brazilië (1981 – 1983, 1993)
Halverwege de negentiende eeuw emigreerden zo'n vijfhonderd inwoners van west Zeeuws-Vlaanderen naar Brazilië. Tot op de dag van vandaag wordt daar nog door een paar families (een variant van het) Zeeuws gesproken. Deze audiocollectie bestaat uit gedigitaliseerde opnamen, waaronder radio-uitzendingen en opnamen gemaakt in Brazilië, o.a. door antropologiestudent Frans Buysse...
Audiocollectie Migratie en Materiële cultuur (2001 – 2005)
Het project 'Migratie en Materiële Cultuur' was een samenwerkingsproject van het Meertens Instituut en SISWO/Instituut van Maatschappijwetenschappen. Het project onderzocht de rol van huisraad en huisinrichting bij de constructie van etnische identiteiten onder verschillende migrantengroepen.
Audiocollectie Meertens Grammofoonplaten (1930 – 1980)
Deze audiocollectie bestaat uit 412 gedigitaliseerde opnamen van de grammofoonplaten en scans (tiff) van de hoezen.
Audiocollectie Limburg/Maastricht (1961, 1997-1998)
Deze audiocollectie bestaat uit 20 opnamen uit 1997 en 1998 met gesprekken en elicitatietesten onder leiding van Willy Jongenburger en Caroline Smits, opgenomen op cassettes t.b.v. hun onderzoek naar het bestaan van twee verschillende varianten van het Maastrichts: Hoog Maastrichts (dialectsprekers met hoge sociaal-economische status) en Laag Maastrichts (dialectsprekers met...
Audiocollectie Liederen uit de Kempen (1970 – 1993)
Harrie Franken (1937-2003) was onderwijzer. Hij begon in 1968 met het verzamelen van liederen uit zijn eigen Oost-Brabantse omgeving die hij zorgvuldig documenteerde. Hij publiceerde zijn materiaal in Liederen en Dansen uit de Kempen (1978) en in de twintig delen van de Kroniek van de Kempen – een bundeling van...
Audiocollectie Lezingen Congres CIAP (SIEF) (1955)
Deze audiocollectie bestaat uit de opnames van de lezingen van een CIAP conferentie die in 1955 in Arnhem werd gehouden. CIAP staat voor La commission Internationale des Arts Populaires en was de voorloper van SIEF (Société International d' Ethnologie et de Folklore). Meer over dit congres is hier te lezen.
Audiocollectie Jongerentaal en straattaal (2002 – 2004)
Audio verzameld in het kader van het project 'Jongerentaal en straattaal' (2003 - ), waarin straattaal zowel taalkundig als antropologisch in kaart wordt gebracht, op basis van onderzoek naar de taalkundige diversiteit van jongeren met een verschillende etnische achtergrond in de grote steden in Nederland.
Audiocollectie Jo Daan in Amerika (1966)
Jo Daan (1910-2006) was van 1939 tot haar pensioen in 1975 werkzaam als medewerker en hoofd van de afdeling Dialectologie van het P.J. Meertens Instituut. In 1966 deed zij onderzoek in de Verenigde Staten van Amerika naar de taal van afstammelingen van Nederlandse emigranten. Dit onderzoek resulteerde in 112 audiobanden...
Audiocollectie J.R.W. Sinninghe (1904-1988)
Jacques R.W. Sinninghe (1904 -1988) was liefhebber en verzamelaar van volksverhalen. Van 1941 tot 1947 werkte hij in opdracht van de Volkskundecommissie op het Volkskundebureau van de KNAW voor het volksverhaalonderzoek. In 1955 was Sinninghe oprichter van de 'Stichting tot Codificatie van de Nederlandse Volksverhalen'. Deze stichting bracht een omvangrijke...
Audiocollectie Herman Roza, klederdracht (1979-2005)
Herman Roza was klederdrachtexpert en -verzamelaar; op zijn zestiende raakte hij in de ban van klederdracht en dat is niet meer overgegaan.
Audiocollectie H.N. de Boer – Van den Bronk (ca. 2004)
H.N. de Boer-van den Bronk (1919-2012) voerde een jarenlange praktijk als gebedsgenezeres en magnetiseur. Zij ervoer haar gave voor het eerst in 1968 en ondervond daarbij inspiratie in de Italiaanse priester Pater Pio. Ze stond bekend als 'de blinde genezeres'.
Audiocollectie Goeman-Taeldeman-Van Reenen-project (1979-1996)
In het Goeman-Taeldeman-Van Reenen-project (1979-1996) is op geluidsband de uitspraak van woordvormen in de vele regionale variëteiten binnen het Nederlandse taalgebied geregistreerd. De opnames zijn op papier getranscribeerd en gecodeerd. Deze gegevensbank is basis voor fonetisch en morfologisch onderzoek. Het is een samenwerkingsproject van het Meertens Instituut met Universiteit Gent,...
Audiocollectie Geheimtaal – Omgekeerd praten in IJmuiden (1965 – 1994)
Het IJmuiden van voor de oorlog was te jong om een eigen dialect te hebben. Het had wel een eigen taal (omgekeerd praten). Die taal werd vloeiend gesproken door jongeren maar ook door volwassenen, zoals de mannen van de sleepboten als die met elkaar nieuwtjes uitwisselden, die de concurrentie niet...
Audiocollectie Fonetiek van de Universiteit van Amsterdam, (1920 – 1979)
De cylinders, platen, banden en papierbanden in deze omvangrijke audiocollectie vormen samen de collectie Fonetiek van de Universiteit van Amsterdam (UvA). De collectie bestaat uit meer dan 1700 audiodragers. Het Meertens Instituut heeft deze collectie in 2000/2001 gedigitaliseerd en de collectie wordt in 2015 aan het MI geschonken. De collectie...
Audiocollectie final devoicing van fricatieven in Twentste dialecten (2003)
Deze audiocollectie bestaat uit 5 opnamen uit 2003, opgenomen door Marjolijn Schoemans. Zij deed als stagiaire op het Meertens Instituut onder begeleiding van Marc van Oostendorp onderzoek naar final devoicing van fricatieven in Twentste dialecten.
Audiocollectie eersteklassertjes (1969 – 1973)
In 1969 heeft taalkundige Jo Daan (voormalig hoofd van de afdeling Dialectologie van het Meertens Instituut) samen met medewerker Henk Heikens op een aantal scholen in Oostelijk Flevoland een onderzoek verricht naar het woordgebruik van kinderen. Dat gebeurde in samenwerking met de sectie taalkunde van de Stichting voor het Bevolkingsonderzoek...
Audiocollectie Edisyn (2009 – 2010)
Van september 2005 tot september 2010 (N.B. in de praktijk liep dit project tot maart 2012) werd op het Meertens Instituut het project European Dialect Syntax (Edisyn) uitgevoerd. Dit project beoogde enerzijds het verzamelen en analyseren van syntactische verdubbelingsverschijnselen in de Nederlandse dialecten en anderzijds het opzetten van een netwerk...
Audiocollectie Dutch Rituals (2004)
'Dutch Rituals' was een (onderzoeks)project over volkscultuur en rituelen dat in 1999 werd gestart door medewerker etnologie Gerard Rooijakkers. Een aantal studenten en een fotografe zijn begonnen met materiaal te verzamelen. Het project is echter nooit echt goed opgestart, en ook niet afgerond.
Audiocollectie Dialectnivellering in Limburg (1985-1987)
Deze collectie bestaat uit audio verzameld tussen 1985 en 1987 door Frans Hinskens in het Limburgse dorp Rimburg, t.b.v. zijn promotieonderzoek naar dialectnivellering in Limburg. De data bestaat uit vrije gesprekken tussen dialectsprekers, tussen sprekers van het Rimburgse dialect en sprekers van een afwijkend dialect en tussen sprekers van het...
Audiocollectie Dialect in Katwijk aan Zee (1994)
Deze audiocollectie is samengesteld in 1994 door drs. C.L. de Vink ten behoeve van zijn onderzoek naar het dialect in Katwijk aan Zee. Dhr. De Vink heeft de collectie aan het Meertens Instituut geschonken.
Audiocollectie Dames Dings, (1991 – 1995)
Tussen 1991 en 1995 is er vanuit het Meertens Instituut een reeks veldwerkopnames gemaakt van de zusters Anna van Gog-Dings (1917- ) en Jeannette van der Putten-Dings (1920-2011). De dames Dings kenden een omvangrijk liederenrepertoire uit het hoofd; hun moeder was Gertruda Dings-Verschaeren (1891-1990), van wie diverse gezongen liederen zijn...
Audiocollectie Corpus Sociolinguistisch Onderzoek Amsterdam (SOA, 1975) en Amsterdams Sociolinguïstisch Onderzoek (ASO, 1993) (1973 – 1997)
De Werkgroep Frequentie-onderzoek van het Nederlands en het Meertens Instituut voerden in de jaren 70 een onderzoek uit naar de 'gesproken taal', het Sociolinguïstisch Onderzoek Amsterdam (SOA). In dit kader werd door de onderzoekers Eveline de Jong en Henk Heikens een selecte steekproef onder de Amsterdamse bevolking uitgezet en werden...
Audiocollectie Brieven aan de Toekomst (1998)
In een gezamenlijk project van het Nederlands Centrum van Volkscultuur (Utrecht), het Nederlands Openluchtmuseum (Arnhem) en het Meertens Instituut werd aan alle Nederlanders in 1998 de vraag gesteld of ze mee wilden werken aan de opbouw van een bijzonder archief: Brieven aan de Toekomst. Er werd gevraagd om een dag...
Audiocollectie Behorende bij de Reeks Nederlandse Dialectatlassen (1962)
Deze audiocollectie hoort bij de 'Reeks Nederlandse Dialectatlassen'. De RND werd in de periode 1925-1982 samengesteld door E. Blancquaert (Universiteit van Gent) en W. Pée (Universiteit van Luik). De basis voor dit dialect-geografisch project bestaat uit 142 zinnen die iedere informant in zijn dialect diende te vertalen. Het gaat om...
De verhuizing van de audiocollectie
2018
Tientallen wasrollen, honderden platen en duizenden bandjes staan keurig in rijen in de goed onderhouden klimaatkamer van het Meertens Instituut. De audiocollectie van het instituut is omvangrijk: in totaal heeft meer dan 80 jaar verzamelen 450 meter aan analoog materiaal, met ongeveer 6000 uur aan dialectopnames opgeleverd. De collectie stond...
De verhuizing van de audiocollectie
2017
Tientallen wasrollen, honderden platen en duizenden bandjes staan keurig in rijen in de goed onderhouden klimaatkamer van het Meertens Instituut. De audiocollectie van het instituut is omvangrijk: in totaal heeft meer dan 80 jaar verzamelen 450 meter aan analoog materiaal, met ongeveer 6000 uur aan dialectopnames opgeleverd. De collectie stond...
MIDA
2017
Het doel van het project is om een impuls te geven aan de uitvoering van het beleid van de KNAW en het Meertens Instituut inzake Open Access en Digitale Duurzaamheid (OA&DD). Dat zal gebeuren door: a) de data van de huidige projecten die genoemd worden in het onderzoeksplan van het...
Hoe klinkt de tijd?
2018
Krakende vloeren, rinkelende kopjes en trillende telefoons, eigenlijk willen de onderzoekers van het Meertens Instituut de huisgeluiden niet in de opnames horen. De focus ligt immers op dialecten, liedjes of volksverhalen. Maar voor Elise ’t Hart, afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht en oprichter van het Instituut...
Update Nederlandse Voornamenbank (NVB)
2018
Het Meertens Instituut en het Utrecht Institute of Linguistics OTS verrichten onderzoek op het gebied van naamkunde. Een onderdeel van de naamkunde is de voornaamgeving. Dit is vanuit naamkundig, taalkundig en sociologisch oogpunt van belang omdat mensen via de namen van kinderen veel laten weten over maatschappelijke ontwikkelingen. Voor een...
Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de collecties van het Meertens Instituut
2018
Per 25 mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dat betekent dat er vanaf die datum dezelfde privacywetgeving geldt in de hele Europese Unie (EU). Dat geldt ook voor de collecties van het Meertens instituut. In samenwerking met de andere instituten van het Humanities Cluster en de...
Data van Dagboeken
2016
'Data van Dagboeken' heet het project waarin de gegevens van dagboeken digitaal worden ontsloten. Het ontsluiten van die gegevens is belangrijk voor de vindbaarheid van de informatie in dagboeken. De gegevens komen ook beschikbaar via de Europese onderzoeksinfrastructuur CLARIN (Common Language Resources and Technology Infrastructure) zodat ze vergeleken kunnen worden...
Uitleenwoordenbank
Het Nederlands heeft allerlei woorden uit andere talen overgenomen, maar andersom heeft het Nederlands ook woorden uitgeleend. De Uitleenwoordenbank van het Meertens Instituut bevat meer dan 18.000 ‘uitleenwoorden’.
Research Data Management
Onderzoeksdata zijn gegevens die gebruikt zijn als bron voor een analyse, of gegevens die verzameld zijn in het kader van onderzoeksprojecten. Onderzoeksdata bestaan in verschillende vormen, bijvoorbeeld: enquêteresultaten, interviews, afbeeldingen, geografische data. Het Meertens zet zich in voor de bevordering van Open Science in de geesteswetenschappen. Dat betekent dat de bij het onderzoek gebruikte data: open...
MIDA
2016
Het doel van het project is om een impuls te geven aan de uitvoering van het beleid van de KNAW en het Meertens Instituut inzake Open Access en Digitale Duurzaamheid (OA&DD). Dat zal gebeuren door: a) de data van de huidige projecten die genoemd worden in het onderzoeksplan van het...
CLAR(IAH/IN) deposition centre pilot for language resources in the Netherlands
2016
The objective of CLARIN is to realize a research infrastructure that provides data and tools to researchers in humanities and social sciences. For language related data, currently three Dutch CLARIN centers are active: INL, MPI/TLA and the MI. In view of the fact that funding agencies are increasingly introducing mandates to archive...
elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten
De elektronische Woordenbank van de Nederlandse Dialecten (eWND) bevat een alsmaar groeiend aantal oude en modernere Nederlandse dialectwoordenboeken. Via een Standaardnederlandse vorm worden alle bestaande woordenboeken tot één groot netwerk aan elkaar gekoppeld.
Dagboekarchief
Dagboeken en andere egodocumenten geven een unieke en persoonlijke kijk op de Nederlandse geschiedenis, cultuur en taal. Het Meertens Instituut verzamelt dagboeken en werkt op dit gebied samen met de Stichting Nederlands Dagboekarchief. Het Meertens Instituut beheert de geschonken documenten en materialen zorgvuldig en maakt deze toegankelijk voor het publiek...
Bescherming gebruikersgegevens
Name of the service Meertens Collections Controller of the personal data file and a contact person Meertens Instituut PO Box 10855 1001 EW Amsterdam NETHERLANDS Contact: Martine de Bruin, Martine.de.Bruin@meertens.knaw.nl Purpose of the processing of personal data Meertens Collections provides services to deposit, view and process digital material made available...
Databank Migratie in Nederland in de 20ste eeuw
Op deze website wordt de verspreiding van mensen in de 20ste eeuw in Nederland op gemeenteniveau in kaart gebracht. Per plaats wordt antwoord gegeven op de vragen: waar zijn de voorouders van de huidige inwoners geboren, en waar zijn de nakomelingen van de inwoners van een eeuw geleden geboren en...
Kaartenbank
De Kaartenbank van het Meertens Instituut biedt een uitgebreid overzicht van gepubliceerde en ongepubliceerde dialectkaarten en etnologische kaarten van de Lage Landen en bevat een index met 30.000 titels van kaarten waarop taal- of cultuurverschijnselen zijn getekend.
Archieven en collecties
Al meer dan 90 jaar verwerft het Meertens Instituut archieven en worden er collecties aangelegd door onderzoekers. Dit unieke materiaal op het terrein van de Nederlandse etnologie en variatielinguïstiek behoort tot het nationale erfgoed van Nederland. Meer dan 700 archieven en collecties Momenteel bezit het instituut meer dan 700 collecties...
Audiodigitalisering
Van 1998 tot 2018 beschikte het Meertens Instituut over twee audiostudio's. Deze waren in eerste instantie bedoeld voor het digitaliseren van het eigen geluidsarchief. Al gauw bleek er ook van buitenaf een grote vraag te zijn naar dit specialisme. Vanaf dat moment is er door menig instantie een beroep gedaan...
Collecties
Via deze pagina krijgt u toegang tot de collecties van het Meertens Instituut. Zwaartepunten in de collecties zijn taalvariatie en etnologie. De ruim 70.000 boeken, 4.000 tijdschrifttitels, ruim 180 digitale collecties, duizenden uren aan geluidsmateriaal en meer dan 500 grotere en kleinere papieren collecties en archieven vormen samen een unieke...
De nieuwe Winkler
In 1874 tekende J.H. Winkler voor een groot aantal Nederlandse en Friese dialecten een vertaling op van de gelijkenis van de verloren zoon (Lucas 15:11-32). In 1996 werd deze exercitie voor Nederland herhaald door dr. Harrie Scholtmeijer, indertijd in dienst van het Meertens Instituut. Dit resulteerde in 82 nieuwe dialectvertalingen.
Diachrone corpora
Allerlei onderzoekers zijn bezig met het opbouwen en verrijken van een eigen corpus voor diachroon onderzoek. Het Meertens Instituut stelt deze corpora, met toestemming van de samenstellers ervan, alvast ter beschikking voor wetenschappelijk onderzoek.
Databank Oude Nederlandse Maten en Gewichten
De Databank Oude Nederlandse Maten en Gewichten bevat historische metrologische gegevens. Het gaat om gegevens uit het einde van de 18e en het begin van de 19e eeuw.
Databank Beschermheiligen
De Databank Beschermheiligen bevat gegevens over de verering van een aantal heiligen in Nederland en Vlaanderen.
Etymologiebank
In de Etymologiebank worden alle belangrijke etymologische publicaties van het Nederlands op woordniveau aangeboden op één centraal punt en in chronologische volgorde.
Wederopbouwboerderijen in Nederland
De databank Wederopbouwboerderijen in Nederland (WiN) is sinds 2 juni 2010 online. Deze verschaft informatie over meer dan 7000 wederopbouwboerderijen in Nederland.
Nederlandse Dialectenbank
Enkele honderden uren geluidsmateriaal zijn in het De Nederlandse Dialectenbank toegankelijk gemaakt voor het publiek. Op deze 'sprekende kaart' zijn authentieke gesprekken tussen dialectsprekers uit alle delen van Nederland te beluisteren.
Bibliotheek
De Bushuisbibliotheek is de gecombineerde bibliotheek van het Meertens Instituut en Huygens Instituut. De Bushuisbibliotheek werkt samen met de nabijgelegen bibliotheek van het NIAS. U kunt de bibliotheek op afspraak bezoeken. Daarvoor kunt u mailen naar bibliotheek@meertens.knaw.nl. De bibliotheekcatalogus is online raadpleegbaar. In de catalogus ziet u aan de rechterkant van...
Volkskundige Trefwoordenbank
In de Volkskundige Trefwoordenbank (VTB) zijn alle volkskundige boeken en artikelen uit de bibliotheek van het Meertens Instituut te vinden door middel van trefwoorden.
Nederlandse Liederenbank
De Nederlandse Liederenbank ontsluit meer dan 170.000 liederen, van de middeleeuwen tot de moderne tijd, van liefdesliederen tot Sinterklaasliedjes en psalmen. Bronnen van de liederen zijn liedboeken, liedbladen, liedschriften en veldwerkopnamen. Van elk lied is de bron aangegeven waar de tekst en eventueel de melodie is te vinden.Vaak is ook...
Namen en Naamkunde in Nederland
Namen en Naamkunde in Nederland en elders (NNN) is een naamkundig documentatiesysteem waarin u informatie kunt vinden over namen en naamkundige onderwerpen.
Boedelbank
Een boedelinventaris of inboedelbeschrijving is een officieel document waarin de bezittingen van een persoon of een huishouden beschreven worden. Meer informatie in de boedelbank.
MAND/FAND/GTRP
De Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (MAND) en de Fonologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (FAND) zijn gebaseerd op een doorzoekbare database, de GTRP (Goeman-Taeldeman-Van Reenen project), die het dialect van meer dan 600 Nederlandse, Vlaamse en Friese plaatsen omvat.
DynaSand
De Dynamische Syntactische Atlas van de Nederlandse Dialecten (DynaSAND) is een oline tool voor dialectsyntactisch onderzoek. DynaSAND bestaat uit een database, een zoekmachine, een cartografische component en een bibliografie.
PLAND
De databank Plantennamen in de Nederlandse Dialecten (PLAND) van het Meertens Instituut omvat de volksnamen van planten in het Nederlandse taalgebied.
Nederlandse Volksverhalenbank
In de Nederlandse Volksverhalenbank kunt u zoeken naar historische en hedendaagse sprookjes, sagen, legenden, moppen, raadsels en Broodje Aap-verhalen.
Nederlandse Bedevaartbank
In deze databank is de bedevaartcultuur in Nederland van de zesde eeuw na Christus tot heden in kaart gebracht. De databank bevat gegevens over 662 bedevaartplaatsen.
Nederlandse Voornamenbank
De Nederlandse Voornamenbank bevat 500.000 voornamen, waarvan de populariteit vanaf 1880 en de verspreiding over Nederland wordt getoond. Op dit moment is de Voornamenbank gebaseerd op gegevens t/m 1 januari 2018. Zie hier voor veelgestelde vragen over de Nederlandse Voornamenbank.
Nederlandse Familienamenbank
De Nederlandse Familienamenbank (NFB) is een vraagbaak voor iedereen die geïnteresseerd is in de oorsprong, betekenis en verspreiding van familienamen. De Nederlandse Familienamenbank is ontwikkeld door de afdeling Naamkunde van het Meertens Instituut. Op 1 januari 2012 is deze overgedragen aan het CBG|Centrum voor familiegeschiedenis, waar deze verder wordt onderhouden.